IP ADRESLERİ
Ağ üzerinde olupta iletişimde bulunan her sistemin bir ıp adresi olması gerekir.IP adresleri sistemlerin ağ üzerindeki kimlikleridir.IP adresleri 32 bitlik birer sayıdırlar ve yazımları ve gösterimleri kolay olsun diye de 8 bitlik dört parçaya bölünmüşlerdir.Her bir parça 0 ile 255 arasında bir sayı olabilir ve birbirinden 192.168.16.1,172.168.1.1 adreslerinde görüldüğü gibi aralarına nokta koyularak ayrılırlar.Network teki cihaz hangi ağa sahip olduğunu anlamak için subnet musk degerini kullanır. IP adresi ile subnet mask değerini lojik AND işlemine tabii tutarak kendi Network ID’sini bulur. Her bir IP adres sınıfı için bu subnet mask değeri farklıdır.IP adresleri 5 sınıfa ayrılırlar;

1.) A Sınıfı Adresler: IP adresindeki ilk oktet 0 ile 127 arasındadır ve varsayılan subnet mask ise 255.0.0.0 ‘dır. A sınıfı IP adreslerinde ilk oktet network ID’yi diğer üç oktet ise host ID’yi gösterir. Burada ilk oktet’in 0 ve 127 olma durumları özel durumlardır ve network’te kullanılmazlar. Örneğin 127.0.0.1 yerel loopback adresidir. Dolayısıyla A sınıfı IP adresi kullanılabilecek ağ sayısı 126’dır. A sınıfı IP adresine sahip bir ağda tanımlanabilecek host sayısı ise şu formülle hesaplanır; 224 – 2 . Bu işlemin sonucu olarakta 16.777.214 adet host olabilir. Peki burada kullandığımız 24 nereden geldi? A sınıfı adreste host’u tanımlamak için son üç oktet (sekizli) kullanılıyordu. Yani toplam 24 bit’i host tanımlamak için kullanabiliyoruz. Bu bitler ya 0 ya da 1 olmak zorunda. Bu yüzden birbirinden farklı kaç kombinasyon olacağını 224 ile bulabiliriz. Bu sayıdan 2 çıkarmamızın nedeni ise bu 24 bit’in hepsinin 0 veya 1 olmasının özel bir anlamı olduğu ve herhangi bir host’a IP adresi olarak verilemediği içindir. Örnek bir A sınıfı IP adresi 49.19.22.156 olarak verilebilir. Burada 49 bu IP adresinin ait olduğu ağın ID’sini 19.22.56 ise bu IP adresine sahip host’un host ID’sini gösterir.
2.) B Sınıfı Adresler: IP adresindeki ilk oktet 128 ile 191 arasındadır ve kullanılan subnet mask ise 255.255.0.0 ‘dır. Bu da demektir ki bu tür bir IP adresinde ilk iki oklet Network ID’sini, diğer iki oklet ise Host ID’yi gösterir. B sınıfı IP adresinin kullanılabileceği ağ sayısı 16.384 ve her bir ağda kullanılabilecek host sayısı ise 65.534’dür. Örnek bir B sınıfı IP adresi 160.75.10.110.olarak verilebilir.
3.) C Sınıfı Adresler: IP adresindeki ilk oktet’in değeri 192 ile 223 arasında olabilir ve varsayılan subnet mask değeri ise 255.255.255.0 ‘dır. Yani bu tür bir IP adresinde ilk üç oktet Network ID’yi son oktet ise Host ID’yi belirtir. Örneğin 192.168.10.101 IP adresini inceleyelim. Bu IP adresi C sınıfı bir IP adresidir. Bunu ilk oktetin değerine bakarak anladık. Bu IP adresinin ait olduğu ağın ID’si ise 192.168.10’dur. Bu IP adresine sahip cihazın host numarası ise 101’dir. C sınıfı IP adreslerinin kullanılabileceği ağ sayısı 2.097.152 ve bu ağların herbirinde tanımlanabilecek host sayısı ise 254’dür.
4.)D Sınıfı Adresler: Multicast yayını için kullanılan ıp lerdir.
5.)E Sınıfı Adresler:Bilimsel çalışmalarda kullanılan ıp lerdir.

DHCP

TCP/IP protokolunu kullana bir agda her bilgisayar icin ortalama dort adet parametre tanimlamak gerekir; Ip adresi, subnet maski, default gateway adresi, Dns sunuculari adresi…

Agdaki bilgisayar sayisi arttikca bu parametrelerin bilgisayarlara girilmesi hem buyuk bir yuk getirir, hem de bu sirada bol miktarda hata yapma olasiligi dogurur. Ornegin 100 adet bilgisayarin oldugunu bir network kurduk ve ortalama 400 adet parametre girmemiz gerekiyor; buyuk ihtimalle bir cok yanlis parametre girecegiz, ip cakismalari olacak, dns cozumlemeyecek, networke erisemeyecek bir cok bilgisayar olacaktir. Bunlar icin birde Trouble Shooting yapmak gerekecek hem ekstra is gucu hemde zaman kaybi anlamina gelecektir.
Peki bu parametreleri dogru bir sekilde girmenin daha kolay bir yolu yok mu? Iste bu isin Turkcesi; Dinamik Bilgisayar Konfigurasyon Protokolu (DHCP).
DHCP, bilgisayarlara IP adresi ve subnet maski olmak uzere TCP/IP parametrelerini otomatik olarak dagitan bir protokoldur.DHCP, daha eski bir protokol olan BOOTP nin gelismisidir. BOOTP, disket surucu ya da sabit diski bulunmayan bilgisayarlarin TCP/IP konfigurasyonunu yapmak uzere gelistirilen bir protokoldu.
DHCP nasil calisir? Bir makina DHCP sunucusu olarak kurulur. Sunucuda diger bilgisayarlara dagitilacak adresler icin bir adres araligi ve bir subnet maski tanimlanir. Ayrica dns serverlar, gatewayler vs. de tanimlanir.
Simdi gelelim isin hikaye kismina bu hikayeyide uzun sure unutmayacaginiza eminim, tipki OSI de verdigim ornek gibi.
- Bilgisayarin start dugmesine bastiniz
- Bilgisayar acilmaya baslarken ortama Selam ben geldim burada bir DHCP sunucusu varmi seklinde mesaj yayimlar
- Ortamda DHCP server var ise Selam hosgeldinm ben DHCP nasil yardimci olabilirim der
- Dur bakalim der bilgisayarimiz, lafla peynir gemisi yurumez. Madem DHCP sin bir ip verde inanalim sana
- Bu agir sozler gucune gider DHCP nin al bakalim ip adresini gule gule kullan der..
- Ve artik bilgisayarimizin Layer - 3 seviyesinde uniq bir adresi vardir…
Tabi bu isin masal kismi simdi gelelim teknik bolumune…
- Istemci “Benim IP adresi, subnet maski vb. bilgileri iceren TCP/IP konfigurasyonuna ihtiyacim var. Eger ortamda bir DHCP server var ise bana TCP/IP konfigurasyon parametrelerini gondersin” anlaminda bir mesaji broadcast olarak yayimlar. Nicin broadcast cunku hem kendisinin ip adresi yok hemde DHCP sunucusunun adresini bilmiyor. Bu mesaja teknik olarak DHCP DISCOVER mesaji denir..
Mesajda Source IP adresi olarak 0.0.0.0, destination ip adresi olarak 255.255.255.255, source MAC olarak istemcinin kendi mac adresi, destination MAC olarak olarakta MAC duzeyinde Broadcast adresi olan FFFFFFFFFFFF adresini yazar.
- DHCP DISCOVER mesajini alan DHCP server kendi havuzlarini kontrol eder ve uygun bir adres bulurlarsa bu adresi bir oneri olarak istemciye gonderirler. Istemcisinin halihazirda bir ip adresi bulunmadigi icin bu mesaj da broadcast olarak yayinlanir. Bu mesaja DHCP OFFER mesaji denir.
Mesajda source ip adresi olarak DHCP sunucsunun ip adresi, hedef IP adresi olarak broadcast ip adresi olan 255.255.255.255 bulunur. Source MAC olarak DHCP serverin MAC adresi, Destination MAC olarakta istemcinin MAC adresi yer alir.
- Istemci kendisine ilk ulasan DHCP OFFER mesaajini kabul eder ve bu adresi almak istedigini gostermek icin DHCP REQUEST mesaji yayimlar. Tabii, yine broadcast olarak. Bu mesajin icerisinde adres onerisini kabul ettigi DHCP serverinda bilgisi yer alir.
- Son adim olarak adres onerisi kabul edilen DHCP sunucu, islem tamam anlamina gelen bir onay mesaji gonderir. Bu mesajada DHCP ACK mesaji denir. Istemci ancak DHCP ACK mesajini alinca TCP/IP haberlesmesine baslayabilir.
Not: Eger ortamda bir DHCP sunucusu yok ise ne olur?DHCP OFFER mesaji yayinlanmayacaktir.

Varsayılan ağ geçidi

Çok sayıda ağ geçidi kullanma

Alt ağ maskeleri

11111111 11111111 00000000 00000000

onerisi icin 1 saniye bekler. Geri donen olmazsa DHCP DISCOVER mesajini uc kez tekrarlar (9, 13 ve 16. saniyeler artı 0 ile 1000 ms arasindaki random bir sure sonunda). Eger toplam dort mesaj sonrasinda da bir oneri alamazsa denemeden vazgecemez. Her bes dakikada bir mesaji yeniler…

IP adresi (Yani İnternet Protokol adresi), TCP/IP (İletim Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü) standardını kullanan bir ağdaki cihazların birbirini tanımak, birbirleriyle iletişim kurmak ve veri alışverişinde bulunmak için kullandıkları benzersiz bir numaradır. İnternet bağlantısı bulunan her cihazın bu cihaza tahsis edilen bir adresi olması gerekir. Bu adres ya da numara, iletilen bilginin doğru adrese gönderilmesini, ya da verinin doğru adresten alınmasını sağlar.  

Kaynak: