Proje Nedir? Nasıl Yapılır?
Proje nasıl hazırlanır? Proje hazırlama adımları nelerdir?
Proje, önceden belirlenmiş bir süre içerisinde değişim oluşturmayı hedefleyen, birbiriyle ilişkili amaç ve hedefleri olan, uygulanması sonucunda çeşitli ürünlerin elde edildiği bir planlı çalışmadır. Proje aynı zamanda yeni bir fikirdir. Bilimsel bir çalışma olan projede; gözlem yaparak bilgi toplama, elde edilen bilgilerin düzenlenmesi, bilgiler arasında neden-sonuç ilişkisinin olup olmadığının araştırılması, gelecek nesillere bilgilerin ve sonuçların aktarılmasını sağlayan planlı çalışmalardır. Proje süreci, proje fikrinin ortaya çıkışıyla başlayan ve bu fikrin kâğıda dökülmesi, geliştirilmesi, yürütülmesi, tamamlanması ve değerlendirilmesinin ardından yeni proje fikirlerinin üretilmesine kadarki süreçleri içerir.
- Orta ve uzun vadede başarıyı hedefleyen stratejik planlardır.
- Herhangi bir planın analiz edilebilen ve değerlendirilebilen en küçük bağımsız birimleridir.
- Mevcut alternatifler arasından seçilen, en uygun şekilde formüle edilmiş planlamalardır.
Proje Nasıl Hazırlanmalı ?
Proje bilimsel bir çalışma olmalıdır. Projenin her aşamasında bilimsel çalışmanın bütün özelliklerinin görülmesi gerekir.Proje çalışması merak ve gözlemle başlar. Çevrede yaşananları merak etmek ve bunun doğrultusunda merak edilen konulara ilişkin gözlem yapmak proje hazırlamada ilk adımı oluşturur. Yapılan çalışmanın bilimsel olması için uygulanması gereken bazı aşamalar vardır. Bunlar:
1. Projenin konusunu seçmek
2. Bilgi toplamak
3. Projenin tanımlanması
4. Projenin yürütülmesi
5. Değerlendirme ve Rapor Yazımı
Proje Hazırlanırken Dikkat Edilecek Hususlar
1. Projeler yaratıcı, bilimsel, uygulanabilir, yarar sağlamaya dönük, açık ve anlaşılır olmalıdır.
2. Projelerde, problemin tanımı, amacı, hedefleri ve faaliyetleri arasında anlamlı ilişki kurulmalıdır.
3. Projeler sürdürülebilir olmalıdır.
4. Projeler, proje hazırlayanların kendi özgün eseri olmalı ve daha önce herhangi bir yarışmaya katılmamış olmalıdır.
5. Projeler, alanına yeni, özgün ve estetik bir bakış açısı getirmelidir.
6. Proje sonucunda, proje amaç ve hedeflerine ulaşıldığı bilimsel olarak gösterilmelidir.
7. Proje çalışmaları toplumsal yarar sağlamaya dönük olmalıdır.
1. Projenin Konusunu Seçmek
Proje konusu; ilgi çeken, üzerinde düşünülen, merak edilen, ihtiyaç duyulan konulardan seçilmelidir. Akla pek çok fikir gelebilir. Bunlar not edilmeli hemen karar verilmemelidir. Bunlar arasından yapılabilecek, merak duyulan ve ilgi uyandıran bir konu seçilmelidir.
2. Bilgi Toplamak (Giriş)
Projenin konusu belirlendikten sonra konuyla ilgili kitaplardan, dergilerden, internetten, kaynak kişilerden ve kurumlardan bilgi toplanmalıdır. Konuyla ilgili yazılı, sözlü, görsel her türlü materyal toplanmalıdır. Projenin faydaları, benzer projeler, projenin gerekliliği ve bugüne kadar yapılmış bu konudaki çalışmalar bu bölümde anlatılır. Proje fikrinin nasıl bir şey olduğu burada açıklanır.
3. Projenin Tanımlanması
Proje fikrinin ortaya çıkmasından sonra elde edilen bilgiler ışığında projenin amacı, hedefleri, yöntemi, uygulama adımları, çalışma takvimi ve beklenen sonuçları tanımlanmalıdır.
Amaç:
Elde edilmek istenen sonucun basit anlatımıdır. Projelerin genelde tek bir amacı vardır. Projenin amacı iyi tanımlanmadığında amaca yönelik hedefler ve faaliyetleri tanımlamada sorunlarla karşılaşılabilir.
Hedefler:
Hedefler, tanımlanan amaca hizmet etmelidir. Hedefler birden fazla olabilir. Hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirleyebilmek için ölçülebilir hedefler belirlenmelidir.
Yöntem:
Proje çalışmaları sırasında izlenecek yol, yapılacak deney ve gözlemler, veri toplama araçları, istatistiksel değerlendirmeler, grafik çizimleri ve hesaplamalar yöntemi belirleyen unsurlardır.
Uygulama Adımları:
Proje açık ve net bir biçimde açıklanmalıdır. Proje çalışmaları sırasında gerçekleştirilecek faaliyetler adım adım tanımlanmalı ve her bir faaliyet için beklenen sonuçlar ortaya konulmalıdır. Projeyi daha sonra gerçekleştirecek kişiler bu adımları uyguladığında aynı sonuçlara ulaşabilmelidir.
Çalışma Takvimi:
Verilen bir süre içindeki aktiviteleri planlamak amacıyla yazılır, öncelikli olarak karar veren merciilerin projeyi kabul etmesine ikna etmek ve sonrasında beklenen süre içinde uygulanması gereken aktivitelere yol gösterici olmak amacı taşır.
Proje takvimi bize projenin ne kadar zamanda gerçekleştirebileceği bilgisini verir.
Sonuçlar:
Proje sonuçları hakkında bilgi verilir. Projenin gerçekleştirilmesi sonucu elde edilenler ve hedeflerden başarıya ulaşılamama sebepleri gibi sonuçlar yer alır.
- Projenin tanımlanmasında duygu ve düşünce içeren metinlere yer verilmez. (Projenin çok gerekli olduğunu düşünüyorum, insanlığa faydası olacağını düşünüyorum, annem çok beğendi gibi...)
- Proje tanımlamasında kapak yapılmaz
- Proje tanımlamasında başkalarının proje hakkındaki fikirleri yer almaz
- Proje içinde katkısı olan kişiler ve bu kişiler hakkında bilgiler bulunmaz
- Proje metnine tavsiyeler yazılmaz
4. Projenin Yürütülmesi
Proje belirlenen amaç, hedefler, yöntemler, uygulama adımları ve takvim doğrultusunda hazırlanır.
5. Değerlendirme ve Rapor Yazımı
Bu aşamada, proje süresince belli aralıklarla ve proje sona erdikten sonra proje sonuçlarının ve etkisinin değerlendirmesi yapılır. Daha önce yapılan çalışmalarla karşılaştırılarak çalışmanın amacına ne ölçüde ulaşıldığı belirtilir. Raporda proje çalışmalarında elde edilen sonuçlar yazılır, Bu bölüm projenin en önemli kısmıdır. Bulgular, yazılı ve görsel araçlarla ifade edilir.
Proje Yazma Adımları
- Proje Konusu Belirlenir
- Proje Konusunda Bilgi Toplanır
- Proje Tanımlanır
- Proje Yürütülür
- Değerlendirme ve Rapor Yazımı
Projeler, öğrencileri araştırmaya yöneltmek, çevrelerinde meydana gelen problemlere karşı duyarlılıklarını artırmak, araştırma bilinci kazandırmak, teşvik etmek ve bu konularda kabiliyetli olan öğrencileri tespit etmek amacıyla yapılan bilimsel çalışmalardır. Şu anda ülkemizde proje yarışmaları TÜBİTAK tarafından yapılmaktadır. Bunun yanı sıra bazı özel kuruluşlar da ( İstanbul Fatih Koleji, MEF Kurumları, çeşitli belediyelerin özellikle Çevreyle alakalı yarışmaları ) çeşitli proje yarışmaları düzenlemektedirler. Projeler genellikle; Bilgisayar, Biyoloji, Matematik, Fizik, Kimya ve Çevre alanlarında yapılmaktadır.
Hazırlanan projelerde başarılı olmada şu esaslar dikkate alınır:
- Proje konusunun orijinalliği
- Proje metninin düzenli hazırlanması
- Projenin Uygulanabilirliği
- Projenin Ekonomik oluşu ve bilimsellik açısından başarılı olması
- Projeyi hazırlayan kişilerin sunumu
Yapılan proje hakkında proje sonunda bir proje raporu hazırlanır. Bu rapor proje hakkında bilgi vermeli ve benzer projelere ışık tutmalıdır. Rapor bilimsel bir kaynak olduğundan doğruluk temel esastır.
Bir proje raporu şu kısımlardan oluşur.
Projenin Konusu:
Projenin konusu yazılır.
Projenin amacı:
Kısaca projeyi niçin yaptığımızı yazılır.
Giriş
Bu kısımda çalıştığınız konuyla ilgili varsa daha önce yapılmış benzer çalışmalar araştırılır. Sonuçları çıkarılır ve incelenir. Metotları tespit edilir. Bir tür literatür özeti çıkarılıp proje konusu tanıtılır. İyi bir giriş projeye, bilimsellik ve ilgi kazandırır. Bu yüzden giriş için iyi araştırma yapmak ve sağlam kaynaklar kullanılmalıdır.
Materyal ve Metot:
Proje çalışmasının nasıl yapıldığı hangi tekniklerin kullanıldığı metot, hangi araç ve gereçlerin kullanıldığı ise meteryaldir ve bu kısımda belirtilmelidir. Çünkü proje de materyal seçimi ve kullanılan teknik bilimselliğin bir ifadesidir.
Sonuç ve Tartışma: Çalışma sonunda elde edilen sonuçlar düzenli bir şekilde toplanmalıdır. Özellikle, grafikler, tablolar, şekiller ve resimler kullanmak verilerin açıkça ifade edilmesi için çok önemlidir. Sonuçların çıkma sebepleri ve bu sonuçların daha önce yapılan çalışmalarla karşılaştırılması yapılmalıdır. Bunun nedenleri açıkça ifade edilmelidir. Sonuç kısmında projenin yorumu da yapılmalı ve yeni projelere ışık tutması sağlanmalıdır.
Kaynakça: Projenin bilimsellik kazanmasında ve doğruluğunda kullanılan kaynakların verilmesi temel esaslardandır. Bunlar verilirken literatür verme kuralına uygun olarak yazılmalıdır.
Örnek:
DEMİRSOY, A. (1992) : “Yaşamın Temel Kuralları Cilt 1 Kısım 1”; Hacattepe Üniversitesi Yayınları, ANKARA.
DEMİRTAŞ, M. (2003) : “ ÖSS Biyoloji Deneme Sınavları ” Özel Samanyolu Eğitim Kurumları Yayınları, ANKARA.
şeklinde yazılmalıdır.
Teşekkür: Bu kısmada çalışmalar esnasında yardımcı olan kişi, kurum veya kurumlara teşekkür edilmelidir.
Proje özeti: Proje bittikten sonra yarışmalar göndermek amacı ile bir proje özeti hazırlanır. Bu proje tanıtan kısa bir bilgidir. Bunda projenin adı, kısaca amacı ve hedefi belirtilmelidir. Proje özeti 120 kelimeyi geçmemelidir. Proje özeti gönderildikten sonra eğer kabul alırsa bu durumda projenin tam bir metni ile yarışmaya gidilir.< google_ad_section_end >
Örnek Proje Konuları:
|
|
|
- http://www.teknolojivetasarim.org/tubitak-bilim-fuari-arastirma-projesi-hazirlama-sablonu/
- http://www.teknolojivetasarim.org/wp-content/uploads/2016/11/bilimsel-ara%C5%9Ft%C4%B1rma-projeleri.pdf,
- http://www.teknolojivetasarim.org/basit-robot-projeleri-nasil-yapilir/
- http://www.teknolojivetasarim.org/4006-bilimsel-arastirma-projesi-nedir-nasil-hazirlanir/
- http://www.teknolojivetasarim.org/corba-karistirici-yapimi-teknoloji-ve-tasarim-projesi/
- http://www.teknolojivetasarim.org/basit-lazerli-alarm-projesi-video/
- http://www.teknolojivetasarim.org/titresim-motorlu-temizlik-robotu-projesi/
- http://www.fenbilim.net/fen-bilimleri-deney-ve-projeleri/