Bitcoin nedir?
Bitcoin (sembolü: ?, kısaltma: BTC), 2009 yılında Satoshi Nakamoto takma adlı bir kişi veya bir grup tarafından oluşturulan dijital bir varlıktır. Bir grup bitcoin kullanıcıları bu kişinin Avusturalya'lı bilişimci "Craig Steven Wright" olduğunu iddaa etmektedir.
Bitcoin, başlangıcından itibaren 21 milyon adet olarak üretilecektir. Üretimi halen devam etmekte olup, madenci (miner) tabir edilen kişiler tarafından üretilmektedir. Bitcoini henüz resmi olarak para birimi olarak tanımlayan olmasa da, işlev olarak bir para gibi kullanılabilmektedir. Bu sebeple de dijital para birimi olarak tanımlanabilir. Tüm dünyada bitcoin kullanıcıları 1 milyonu geçtiği düşünülmektedir. Bitcoin'i üstün yapan ve bu kadar konuşulmasını sağlayan, kullanımda olan para birimlerinden farklı bir teknoloji kullanması ve merkezi bir yapıya bağlı kalmadan noktadan noktaya para transferini mümkün kılmasıdır. Yine bu teknoloji sayesinde, bitcoin hiçbir devlet yada kurumun kontrolü altında değildir. Tüm bu teknoloji "blockchain" denilen bir mantık üzerine kurgulanmıştır. Bitcoini anlayabilmek için öncelikle BlockChain mantığını anlamak gerekir.
Kriptopara kriptolama (şifreleme) teknolojisini kullanan dijital veya sanal olarak tanımlanabilecek bir paradır. Güvenlik kriterlerinden dolayı kriptoparanın deşifre olması neredeyse imkansızdır, bu durumdan dolayı çok güvenli olduğu söylenebilir. Ekonomistlere göre kriptopara, bir parada olması gereken; değişim aracı olma, bilinebilme, taklit edilememe, transfer edilebilme, değer saklama ve homojenlik özelliklerinin tamamını taşımaktadır.
Peer to Peer Ağlar
Peki bir kriptopara ortaya çıktığında, bir transfer işlemi meydana geldiğinde veya o kriptoparayla ilgili herhangi bir işlem oluştuğunda bu bilgiler nasıl diğer kullanıcılara aktarılır diye sorduğumuzda ise yanıtı gayet nettir ve bu işlemler iki veya daha fazla istemci arasında veri paylaşmak için kullanılan bir ağ protokolü olan P2P (Peer to Peer (Eşten Eşe Özel Aktarım)) ağlar aracılığıyla gerçekleşmektedir. Eşler, sunucular veya sabit bilgisayarlar tarafından merkezi koordinasyon ihtiyacı olmadan, işlemci gücü, disk depolama veya ağ bant genişliği gibi kendi kaynaklarının bir kısmını, doğrudan diğer ağ katılımcıları için kullanılabilir yapabilir. Sadece sunucuların tedarikçi ve istemcilerin tüketici olduğu geleneksel istemci-sunucu modelinin aksine, eşler, hem tedarikçi hem de tüketicidir.
Madenci (Miner) Nedir ?
Bitcoinlerin merkezi bir yapıda değil, dağıtık bir yapıda olduğunu aynı zamanda en fazla 21 milyon adet piyasaya sürüleceğini söylemiştik. İşte bu dağıtık yapının noktalar minerlar adı verilen, bir bilgisayar sistemine sahip kişilerdir. Bu kişilerin varlığı sistemi ayakta tutmaktadır çünkü tüm kayıtlar bu noktalarda tutulur. Bu bilgisayarlar ayrıca bitcoin üretimi içinde bir dizi hesaplama yaparlar. Bu hesaplamalar sonucu blockchaine bağlanabilecek yeni bir blok bulan miner, ödül olarak belirli sayıda bitcoin kazanır. Yine her para transferinde cüzzi bir bitcoin alırlar. İşte bu ödüllerden dolayı bitcoin miner olmak için birçok kişi yatırım yapmaktadır.
Bitcoin madenciliği, önceleri basit bir bilgisayarla bile yapılabiliyordu. Zira yeni bir block bulmak için gerekli hesaplama çok azdı. Ancak sisteme belirli bir sayıda kontrollü bitcoin sürülmesini tasarlayan kurucu, bitcoin üretildikçe zorluk seviyesini arttıran ve ödül tutarını azaltan bir sistemle (İlk olarak her bir block bulmanın ödülü 50 BTC iken her 4 yılda bir yarılanarak bugün 12,5 BTC'ye kadar gerilemiştir.), üretimi dengelemiştir. Bu sebeplede önceleri basit bir sistemle üretilebilen bitcoinler, sonraları güçlü ekran kartları ile, şimdilerde ise ASIC denilen, bu iş için üretilmiş özel donanımlarla yapılabilmektedir.
Bitcoin Cüzdanı
Bilgisayarınıza ya da akıllı telefonunuza Bitcoin cüzdanını (uygulamasını) yükledikten sonra ilk Bitcoin adresiniz otomatik olarak yaratılacaktır. Bu adres herkesin görmesini sağlayarak bitcoin hesabı olan diğer kişilerden size ödeme yapmasını ve/veya tersini sağlayabilirsiniz. Yani elektronik posta sisteminin oldukça benzeridir fakat Bitcoin adresleri sadece transfer gerçekleştirmek ve blokları (bitcoini) üzerinde tutmak için kullanılmaktadır.
Örnek Bitcoin Adresi: 1B1ezrMk7RAFhMRAzSUSNktD4JaHuYc7kl
Not: Bitcoin adresleri her zaman 1 veya 3 ile başlar.
BitCoin Üretimi
Mart 2017’nin sonu ile toplam üretilen BitCoin sayısı 16.238.838’dir. Toplam oluşturulabilecek BitCoin sayısı ise 21.000.000 ile sınırlı tutulmuştur. BitCoin’in çalışma prensibi ile tahminlere göre son blok (6,929,999. Blok) 2130 yılında oluşturulacaktır. Piyasadaki bitcoin sayısı ise 21 milyon BTC ile sınırlı olacaktır.
Kaynaklar
- https://www.mediaclick.com.tr/blog/bitcoin-blockchain-ve-bitcoin-madenciligi
- https://tr.linkedin.com/pulse/bitcoin-ve-blockchain-nedir-i%CC%87l%C3%A7er-ali%C5%9Fo%C4%9Flu