Kalıtım
Kalıtım konusu nesneye yönelik programlamanın (object oriented programming) en önemli kavramlarındanbir tanesidir. Kalıtım kavramı, kısaca bir sınıftan diğer bir sınıfın türemesidir. Yeni türeyen sınıf, türetilen sınıfın global alanlarına ve yordamlarına (statik veya değil) otomatik olarak sahip olur (private olanlar hariç).
Unutulmaması gereken unsur, yeni türeyen sınıf, türetilen sınıfın private global alanlarına ve yordamlarına (statik veya değil) otomatik olarak sahip olamaz. Ayrıca yeni türeyen sınıf eğer türetilen sınıf ile ayrı paketlerde ise yeni türeyen sınıf, türetilen sınıfın sadece public ve protected erişim belirleyicisine sahip olan global alanlarına (statik veya değil) ve yordamlarına (statik veya değil) otomatik olarak sahip olur.
class Kedi {
//..
}
class Kaplan extends Kedi {
//..
} Kedi sınıfından türeyen Kaplan sınıfı… İki sınıf arasındaki ilişkiyi şöyle tarif edebiliriz, her Kaplan bir Kedi dir. Yani her kaplan kedisel özellikler taşıyacaktır ama bu özelliklerin üzerine kendisine bir şeyler eklemiştir. Yazılış ifadesi olarak, türeyen sınıf isminin yanına extends ifadesini koyarak, hemen sonrasında
kendisinden türetilme yapılan sınıfın kendisini yerleştiririz.
class Kedi {
protected int ayakSayisi = 4;
public void yakalaAv() {
System.out.println("Kedi sinifi Av yakaladi");
}
public static void main(String args[]) {
Kedi kd = new Kedi();
kd.yakalaAv();
}
}
class Kaplan extends Kedi {
public static void main(String args[]) {
Kaplan kp = new Kaplan();
kp.yakalaAv();
System.out.println("Ayak Sayisi = " + kp.ayakSayisi);
}
} Kaplan sınıfı Kedi sınıfından türemiştir. Görüldüğü üzere Kaplan sınıfının içerisinde ne yakalaAv() yordamı ne de ayaksayisi alanı tanımlanmıştır. Kaplan sınıfı bu özelliklerini kendisinin ana sınıfı olan Kedi sınıfından miras almıştır. Kedi sınıfının içerisinde tanımlanmış ayaksayisi alanı, protected erişim belirleyicisine sahiptir. Bunun anlamı, bu alana aynı paket içerisinde olan sınıflar ve ayrı paket içerisinde olup bu sınıftan türetilmiş olan sınıfların erişebileceğidir. Böylece Kaplan sınıfı ister Kedi sınıfı ile aynı pakette olsun veya olmasın, Kedi sınıfına ait global int ilkel (primitive) tipindeki alanına (ayaksayisi) erişebilir. ( y orum e kle) Her sınıfın içerisine main yordamı yazarak onları tek başlarına çalışabilir bir hale sokabiliriz (standalone application); bu yöntem sınıfları test etmek açısından iyidir. Örneğin Kedi sınıfını çalıştırmak için komut satırından java Kedi veya Kaplan sınıfını çalıştırmak için java Kaplan yazılması yeterli olacaktır.
Kalıtım ve İlk Değer Alma Sırası
Verilen örnekte, UcanYarasa nesnesi oluşmadan evvel, UcanYarasa sınıfının ana sınıfı olan Yarasa nesnesi oluşturulmaya çalışılacaktır. Fakat Yarasa sınıfıda Hayvan sınıfından türetildiği için daha öncesinde Hayvan sınıfına ait olan yapılandırıcı çalıştırılacaktır. Bu zincirleme giden olayın en başında ise Object sınıfı vardır.
class Hayvan {
public Hayvan() {
System.out.println("Hayvan Yapilandiricisi");
}
}
class Yarasa extends Hayvan {
public Yarasa() {
System.out.println("Yarasa Yapilandiricisi");
}
}
class UcanYarasa extends Yarasa {
public UcanYarasa() {
System.out.println("UcanYarasa Yapilandiricisi");
}
public static void main(String args[]) {
UcanYarasa uy = new UcanYarasa();
}
}
Object sınıfını bir kenara koyarsak, ilk olarak Hayvan sınıfının yapılandırıcısı çalışacaktır, daha sonra Yarasa sınıfının yapılandırıcısı çalışacaktır ve en son olarak UcanYarasa sınıfının yapılandırıcısı çalışacaktır. Bu yapılandırıcıların hepsi, fark edildiği üzere varsayılan yapılandırıcıdır (default constructor).
Uygulamanın çıktısı aşağıdaki gibi olacaktır;
Hayvan Yapilandiricisi
Yarasa Yapilandiricisi
UcanYarasa Yapilandiricisi
Parametre Alan Yapılandırıcılar ve Kalıtım
Ana sınıfa ait yapılandırıcı çağırma işlemi, varsayılan yapılandırıcılar için otomatik olarak yürürken, parametre alan yapılandırıcılar için olaylar biraz daha değişiktir. Kısacası, ana sınıfın parametre alan yapılandırıcısını açık olarak super anahtar kelimesi ile çağırmak gereklidir.
class Insan {
public Insan(int par) {
System.out.println("Insan Yapilandiricisi " + par);
}
}
class ZekiInsan extends Insan {
public ZekiInsan(int par) {
super(par + 1); //dikkat
System.out.println("ZekiInsan Yapilandiricisi " + par);
}
}
class Hacker extends ZekiInsan {
//class Hacker {
public Hacker(int par) {
super(par + 1); //dikkat
System.out.println("Hacker Yapilandiricisi " + par);
}
public Hacker() { //Devreye girmiyor çünkü Yapılandırıcılardan integer argümanı olan çağrılıyor
super(1);
System.out.println("Hacker Yapilandiricisi parametresiz ");
}
public static void main(String args[]) {
//Hacker hck = new Hacker(); Parametresiz Yapılandırıcı çalışacaktı
Hacker hck = new Hacker(5);
}
} 
Parametre Alan Yapılandırıcıların Seçimi ve Kalıtım
class Insan {
public Insan(int par) {
System.out.println("Insan Yapilandiricisi " + par);
}
}
class ZekiInsan extends Insan {
public ZekiInsan(int par) {
super(par + 1); //dikkat
System.out.println("ZekiInsan Yapilandiricisi " + par);
}
}
class Hacker extends ZekiInsan {
//class Hacker {
public Hacker(int par) {
super(par + 1); //dikkat
System.out.println("Hacker Yapilandiricisi " + par);
}
public Hacker() { //Devreye girmiyor çünkü Yapılandırıcılardan integer argümanı olan çağrılıyor
this(5);
System.out.println("Hacker Yapilandiricisi parametresiz ");
}
public static void main(String args[]) {
Hacker hck = new Hacker(); //Yapılandırıclar parametre beklerler
//Hacker hck = new Hacker(5);
}
} 
Yorumunuzu Ekleyin
