Macromedia' nın yeni dosya formatı (aslında özünde Flash motorunu kullanıyor) Flash Paper' ın açıklaması, kullanımı ve sektörde yeni bir standart olma ihtimali üzerine küçük bir bilgilendirme. Bu oluşuma en kısa yoldan katılma çalışmaları.
Makale boyunca Flash Paper' ı temel olarak karşılaştıracağımız format Adobe' un PDF formatı olacak.

Makale daha çok web geliştiricileri içindir. Dolayısıyla standart bilgisayar kullanıclarının anlayamayacağı terimler içerebilir.

Not : Eğer Flash Paper' ın ne olduğunu tam olarak görmek istiyorsanız bu dokümanın Flash Paper' ını inceleyebilirsiniz.

Flash Paper Nedir ?

Flash Paper Adobe' un PDF formatı gibi vektörel, ölçeklenebilir ve dosya üzerinde değişikliğe izin vermeyen Macromedia tarafından üretilmiş olan bir dosya formatıdır.

Flash Paper Flash animasyon formatı olan .swf yi kullanır dolayısıyla bu tip dosyaları görmek için Flash plugin' inden fazlası gerekli değildir.

Resmi web sitesi :
http://www.macromedia.com/software/contribute/productinfo/flashpaper/
Bu adresten Flash Paper hakkında temel bilgilere ulaşabilirsiniz.

Arabirim

Flash Paper arabirimi gayet pratiktir. Ancak bu pratiklik tabii ki ileri seviye bir çok işlem için yeterli değildir.

Sırasıyla;

1. Macromedia Flash Paper logosu
2. Print Butonu
3. Ölçeklendirme Barı (%25-%250)
4. Sayfayı Uydur
   Bu özellik sayesinde Flash Paper dokümanındaki her sayfa tek bir defada görüntülenir. Tıkladığınız takdirde Flash Paper bir sayfayı scroll olmadan gösterebilecek en iyi genişliği otomatik bulur ve ölçeği ona göre ayarlar.
5. Genişliği Uydur
   Bu özellik sayesinde de sayfa, Flash Paper penceresinin genişliğini alacak şekilde otomatik ölçeklendirilir. Genelde en uygun görüntüdür.
6. Sayfalar
   Bu kısımdaki kutuya gitmek istediğiniz sayfanın numarasını girip "Enter" tuşuna basarak dokümanın istediğiniz sayfasına atlayabilirsiniz. Ek olarak Dokümanın toplam sayfa sayısı da gösterilmektedir.
7. Navigasyon
   Son olarak size sayfalar arasında ileri-geri gezinmenizi sağlayacak butonlar sunar.

Nasıl Kullanılır ?

Bir okuyucu / ziyaretçi olarak ekstra bir şey yapmanıza gerek yok, Flash Player 6 plugin' i bu tip dokümanları görüntülemeniz için işinizi görecektir.

Bir geliştirici, Flash Paper üretmek isteyen biri olarak yapmanız gereken Macromedia Contribute' un yeni versiyonu olan Contribute 2 yi yüklemeniz gerekir. Contribute site içerik güncelleme işlemlerinizi kolaylaştıran, pratik bir araçtır (http://www.macromedia.com/software/contribute/).

Contribute' ı yükledikten sonra Macromedia Program grubu içerisinde yeni bir uygulama olarak Macromedia Flash Paper' ı göreceksiniz. Bu programı çalıştırdığınızda çok sadece basit bir ekran ile karşılaşacaksınız. Herhangi bir dokümanı (pdf, rtf, doc, txt, gif, jpg vs.) bu pencere içerisine sürükleyip bıraktığınızda bu dokümanın Flash Paper' ı oluşturulacaktır. Önizlemeden sonra "Save" seçeneği ile Flash Paper dosyanızı kaydedebilirsiniz.

Flash Paper bu noktada önemli bir kolaylık daha sağlıyor. Kendisini bilgisayarınıza bir Printer Driver (yani kendisi fiziksel bir printer gibi printer listenize eklenecek) olarak yüklüyor bu sayede print edilebilir her doküman-görüntüyü Flash Paper' a dönüştürebiliyorsunuz. Yapmanız gereken tek şey "FlashPaper Printer" ı seçerek dokümanı yazdırmak. Bu işlemden sonra Flash Paper programınız açılacak ve bastırdığınız dokümanı Flash Paper formatına çevirecektir. Daha öncede belirttiğim gibi bu "Save" - "Ctrl+S" yaparak Flash Paper' ınızı .swf olarak istediğiniz yere kaydedebilirsiniz.

Flash Paper' ınız hazır olduktan sonra web sitenize Flash Animasyon gibi yerleştirebilirsiniz.

Aslında burada Flash Paper' ın bir diğer özelliği ön plana çıkıyor. O da Adobe PDF gibi standalone-kendi başına çalışmaktan öte web sayfaları ile bir bütün olarak çalışma özelliği. Bu özelliğin çok önemli olduğu kaçınılmaz. Çünkü bu noktada Adobe PDF' in ciddi sorunları var. "Neden yeni bir standart olabilir ?" ve "Artılar / Eksiler" bölümlerinde bu farklıkları detayları ile incelemeye çalışacağız.

Sayfanıza Flash Paper' ı koyarken bir güzellikte yükeklik ve genişliğini istediğiniz gibi verebilmeniz. Çünkü Flash Paper tamamen vektörel olduğundan dokümanınız otomatik olarak uygun şekilde boyutlandırılacaktır. Yükseklik ve genişliği Flash Animasyonunuzu yerleştirirken parametrelerden belirtebilirsiniz. Dreamweaver tarzı WYISWYG (gördüğünüzü alabileceğiniz - görsel) editörlerde bu işlem çok daha rahat, görsel bir şekilde yapılabilmektedir.

Neden Yeni bir standart olabilir ?

Her şeyden önce Flash Paper web entegresi en güçlü e-dokümantasyon alternatifi. Adobe PDF' i İnternette kullanmak ciddi sorunlarla karşılaşmanıza sebep olabilir. Çok güçlü bilgisayarlarda bile yüklenirken yavaşlık, sorunlara ve çökmelere neden olabiliyor. Yavaş bilgisayarlarda ise sonuç tam bir hezimet olabilir. Ek olarak Adobe PDF' i bir sayfanın parçası olarak gömme imkanınız yok. Bunun için "iframe" yada "frame" benzeri çözümlere gitmelisiniz ki hiçte sevimli değil.

Bunlar sadece belli başlı kilit noktalar. Dolayısıyla bu tip bir açığın kapatılmasında Macromedia sunduğu alternatif hızlı şekilde kabul görebilir. Burada da bir nokta var ki Flash Paper çok iddialı gelmedi, ayrı bir program olarak bile gelmiyor. Contribute' un içine yerleştirilmiş basit bir araç görünümünde.

Bu stratejinin amacını pek anlaşılabilmiş deği, belki de yeni bir standart veya ciddi bir kazanç planları yok. En az üç-dört ay içerisinde Flash Paper' ın üçüncü parti yazılımlarını görmüş olacağımızdan eminiz, özellikle de o zaman bayağı ciddi yükselişe geçeceği kesin.

Henüz hiçbir sitelerde pek rastlanmayan (04.Ağustos.2003) Flash Paper, üzerine düşüldüğü takdirde web üzerinden gösterilen e-dokümanlarda kaçınılmaz bir çözüm olabilir.

Örnek olarak program yardım dokümanları, online özgeçmişler, anlaşmalar ve benzer dokümanlarda da kullanılabilir.

Artlar / Eksiler

Artılar;

1. Web Sayfasının içine gömülebilmesi
2. İşlemciyi zorlamaması
3. Ek olarak sadece Flash Plugin gerektirmesi, Yeni bir programa gerek duymaması
4. Üretiminin kolay olması
5. Kullanışlı, basit ve pratik olması
6. Vektörel, ölçeklenebilir yapısı
7. Türkçe sorunu yok (Bu PDF formatının en ciddi sorunlarından biridir)
8. Estetik görünüm

Eksiler;

1. Geliştiriciler için ciddi araçlar içermiyor, basit bir printer driver' ı var sadece
2. Vektörel grafikleri içine gömemiyorsunuz ki bu çok ciddi bir sorun
3. Macromedia şu dakika da hakkını vermediği bir program
4. Dokümanları farklı kaydedemiyorsunuz
5. Metin kopyalamaya izin vermiyor
6. Metinler içerisinde arama yapamıyorsunuz
7. Şifreleme veya benzeri güvenlik önlemleri yok
8. Kendi başına çalıştırılamıyor (standalone player hariç), Bunun için ek program yüklemeniz gerekebiliyor

Aslında eksileri kullanılmaması için yeterli derecede belki de. Arama olmaması ve farklı kaydedilememesi itici yanlarından. Bunun yanında yayınlanacak doküman tipine göre çok da güzel bir alternatif olarak kullanılabilir.

Üçüncü parti programlar ile sayfalardaki Flash Animasyonları, Flash Paperları kolaylıkla indirebilirsiniz. Bunun yanında bunların hepsi tarayıcınızın (browser) belleğinde (cache) bulunduğundan buradan da manual olarak kopyalayabilirsiniz.

Adobe PDF Karşılaştırma Testleri

4 tip testimiz var;
(Uyarı : Testler tamamen kişisel bir üretim sonucudur tam olarak gerçeği yansıtmayabilir)

1. Doküman Üretim Hızı
   Bir geliştirici bu formatlarda doküman üretme kolaylığı adına iki tip doküman formatınında üretim hızları.
   
   
   

   Aslında doküman üretim konusunda şu an Flash Paper' ın tek yönteminin olmasına karşılık Adobe PDF' in bir çok yönteminin olması tabii ki PDF için büyük bir avantaj. Çok hızlı, pratik üretim yöntemlerinden çok detaylı ve ince üretim yöntemlerine kadar bir çok seçim şansınız var. Testte PDF için pratik bir üretim/dönüştürme aracı olan FinePrint PDFFactory Pro v1.57 (www.fineprint.com) kullanıldı.

   Grafikte' de (şekil 1) görüldüğü gibi Adobe PDF ciddi bir şekilde daha hızlı doküman üretiyor.

2. Görüntüleme Hızı
   Bu belki de en önemli testlerden biri iki doküman formatının da ekranda görüntülenme hızları.
   
   

   Dokümanların görüntüleme hızları karşılaştırmadaki en önemli kriterlerden biri. Adobe PDF' in resmi göstericisi bildiğimiz gibi Acrobat Reader ancak bunun alternatifi olarak başka göstericilerde var.

   Flash Paper ise daha önceden de bahsettiğimiz gibi Standalone Player ve Internet Explorer içerisinden gösterilebiliyor, Dolayısıyla grafik' te (şekil 2) iki göstericinin sonuçları da yer alıyor.

   PDF dokümanımızı Internet Explorer 6' da açtığımızda işlemciden bir süreliğine ciddi şekilde yemesine rağmen dokümanı göstermedi. Buda PDF' in bazı bilgisayarlar da görülen sorunlarından bir tanesi. O yüzden grafikte PDF-Internet Explorer ikilisi yok.

   Sonuç olarak Flash Paper bu testte çok iyi ve tatmin edici bir sonuç verdi. Internet Explorer' a entegre iken açılma hızı ile de saygıyı hak ediyor.

3. Görüntüleme sırasında işlemci durumları
   İki formatında farklı göstericilerdeki harcadıkları işlemci güçleri.
   
   

   Diğer önemli kriterlerden biri harcanılan işlemci güçleri. Özellikle yavaş bilgisayarlarda (PII 400 civarında) bu çok önemli. PDF formatı bu tip bilgisayarlarda kilitlenmelere, aşırı yavaşlamalara ve benzeri olumsuz durumlara sebebiyet veriyor.

   Ancak grafikte (şekil3) de görüldüğü gibi Flash Paper işlemci harcamasında %100' e dahi yaklaşmıyor. Ek olarak göstericilerin açılış hızlarının oranları da grafikte görülebilir. Adobe Acrobat' ın açılışı çok yavaş, dolayısıyla işlemciyi meşgul etme süresi de ciddi derecede uzun.

   Bir önceki testteki gibi bu testte de Flash Paper' ı Internet Explorer 6 ve Flash Standalone Player 6.0 ile test ettik.

4. Dosya büyüklükleri
   Aynı dokümanın iki formatta ürettiği dosyaların büyüklükleri.
   
   

   Yayın ortamımızın İnternet olduğunu düşündüğümüzde bu sonuçlar bizim için çok önemli. PDF dosya boyutları konusunda Flash Paper gibi bonkör değil, ona göre 1,5 kata yakın küçük dosyalar üretiyor. Bu da ciddi bir büyüklük.

   Testte ki doküman resim(72 dpi) ve formatlı metin içeriyordu. İki gösterici de resim kalitesini %100 ' de iyi ancak büyütüldüğünde gerçekten kötü bir şekilde gösterdi.

Neden RTF, DOC, MHT formatları yok ?

Her şeyden önce yazının amacı dokümanların web' de kullanımı üzerine olduğundan aşağıda tanıtılan diğer formatlar pek bir alternatif gözü ile bakılmamaktadır.

RTF (rich text format) ve DOC (Office Word dokümanları) ne kadar formatlanabilir bir yapıya sahip olsalar da değiştirilebilir olmaları, dokümanları kitlemeye izin vermemeleri, ölçeklenebilir olmamaları yüzünden PDF ve Flash Paper ile aynı konsepte oturmuyorlar.

Ek olarak DOC formatı *nix işletim sistemlerinde tam olarak desteklenmiyor.

MHT (Internet Explorer Web Archieve, Single File) formatı ise sadece IE' ye özgü olması, ölçeklenememesi, dosya büyüklüklerinin ciddi derecede büyük olması yüzünden dahil edilmedi.

HTML formatı ve benzeri doküman formatlarının bir çoğu da gene ölçeklenebilir olmaması ve içerisindeki objeleri tek dosyada değil ayrı dosyalarda tutması nedeniyle dahil edilmedi.

Doküman içerisindeki objelerin dokümanın içerine gömülememesi (PDF, Flash Paper bu olanağı sağlar) organizasyon açısından ciddi bir dezavantaj oluşturur.

Sonuç

PDF hala doküman paylaşımı, e-book oluşumu, doküman arşivi gibi oluşumlarda bir numara, uzun sürede o şekilde kalacak gibi.

Flash Paper ise İnternet' te yayınlanacak dokümanlar için çok güzel bir oluşum ve kısa sürede popülerliği genişleyecek gibi. Tabii ki burada Macromedia gibi bir devin büyük etkisi olacaktır. Umarız ki Flash Paper şu anki eksikleri kapatılarak ancak sadelik/fonksiyonellik dengesi de sağlanılarak daha fazla geliştirilir.

Özellikle de örnek dokümanları yayınlamak için Flash Paper tercih edilebilir.

Dokümana Flash Paper, PDF, DOC formatlarında ulaşın

Flash Paper (/flashpaper.asp?flashpaper)
PDF (/articles/flashpaper.pdf)
DOC - Office XP (/articles/flashpaper.doc)

Kaynak ferruh.mavituna.com/flash-paper-a-detayli-bir-bakis-analizler-ve-yeni-bir-standart-arayisi-oku/