Değişken Tanımlamaları, Operatörler
Javascript
DEĞİŞKENLER
Değişken ,adı üstünde , javascript yorumlayıcısı tarafından bilgisayarın hafızasında tutulan ve içerdiği
değer , programın akışına göre değişen unsurlardır. Değişkenlerin bir adı olur ,bir de değeri . Program boyunca
değişken adı değişmeyip değeri değişebilir.
Değişkenlere isim verirken Belirleyici isimlerin kurallarına uymalısınız. Buna göre bir değişken adının
ilk harfi rakam veya altçizgi ile başlayamaz. Büyük küçük harf ayrımı yapıldığı için değişken isimleri büyük harf
ise büyük harf şeklinde kullanılmalı tersi de geçerlidir. Büyük harf ile küçük harf farklı değişkendir. Değişken
tanımlarken Var anahtar kelimesi kullanılır.
Var degiskenadi1,degiskenadi2;
Var adi, soyadi, adres, sirano;
Var Mousekoordinati, x, y, dogru;
Görüldüğü gibi var anahtar kelimesi ile bir satırda birden fazla değişken adı tanımlanabilir
Ayrıca javascript te diğer programlarda olmayan bir özellik bulunur. Var anahtar kelimesi ile hem değişken adı
hemde değişkenin değeri verilebilir.
Var sonuc = "Değer 1 olacak"
Var Adi="Ali" , soyadi ="Durdu"
Var I=1000 , X=54 , Y=55
Var yukseklik=150, genislik=100
Gerekirse değişken önce tanımlanıp sonra programda değeri verilebilir.JavaScript ,programcıya bir
değişkeni tanımlamadan "initialize etme" imkanı verir ; bu durumda o değişken global değişken özelliğini
kazanır. JavaScript ' te bir değişkene beş tür tip atanabilir.
1.Sayı (number):
Sayı türündeki değişkenler , tam sayı ,ondalık sayı , pozitif sayı, veya negatif sayı olabilir. Sayı
değişkenleri ile aritmetiksel işlemler yapılabilir.
Var en=9, boy=15
Var sol=45 ,sag =12
2.Boolean Değişken: ( true,false)
Javascript tanımlanırken değeri true veya false verilmesi durumu ile bu değişkeni otomatik olarak
boolean değer olarak saptar ve sorgularken "true" değeri için 1 , "false" değeri için ise 0 değerini verir.
3.Alfanümerik Değişken (String):
Alfanümarik değişken kendisine tek yada çift tırnak işaretleri ile değer atanan değişkenlerdir ve
yorgulandığında aynen bildirir.Bu değişkenler toplandığında birleştirilmiş şekilde geri dönerler.
var adi="Ali" , adi="Durdu";
var Adisoyadi= adi+soyadi
Document.writeln(Adisoyadi) (sonuç:AliDurdu olur. Burada Document.Writeln sayfaya değişkenin değerini basar.)
4.İşlev Function Değişken:
JavaScript'in Hayati noktalarından birisi fonksiyonlardır.JavaScript'e fonksiyonlarla iş yaptırırız. Kimi
fonksiyonları JavasScript tasarımcıları bizler için tasarlamışlardır bunlara metot denir.(Kim metotlar ne
yapacaksa bizim hiçbir katkımızı beklemeden yaparlar. Kimi metotta mutlaka bizden bir katkı bekler.)
Programcılar javascript'te istedikleri fonksiyonu tanımlayıp kullanabilirler. Daha önceki yazdığımız kodlarda
bizde "merhaba()" adlı bir fonksiyon oluşturmuştuk (function merhaba()). Sonra da bu fonksiyona kullanması
için otomatik fonksiyonlardan biri olan "alert" komutunu verdik.
5.Nesne (object) Değişkenleri:window,document
Bu tür nsnelere değişken demek yanlış olur. Çünkü bunlar JavaScript'in kendi özel nesneleridir. Fakat
programımızda bunları bir değişken gibi kullanırız.Bu sınıfa giren özel ,bir değişken ise değerini "null" içi boş
kelimesiyle belirlediğimiz değişkenlerdir.
JavaScript'te değişkenler bu beş sınıfa ayrılmakla beraber javascript sizden tanımladığınız
değişkenleri bu beş değişkene göre sınıflandırmanızı istemez. Tanımlanan değişkenlerin değeri program
içerisinde kendisine verilen değerlerle otomotik olarak JavaScript tarafından saptanır. Bir değişken program
içerisinde kullanıldığı sınıfa uygun olmayan bir işleme veya sorgulamaya tutulursa JavaScript size değişkeni
doğru yerde kullanmadığınızı belirten bir hata mesajı verir.
Ayrıca bir değişken fonksiyonun bir yeinde sayısal nitelikte doldurulup yine aynı fonksiyonda veya
farklı fonksiyonda alfanümerik veya başka değişkende doldurulabilir. Değişken sorgulandığında o an hangi
değerde tanımlanmışsa ona göre cevap verir.Yani her değişken sorgulandığında değerini yetki alanı
(scope) çerçevesinde bildirir.
Örneğin ,HTML dosyasının baş tarafında bulunana etiketi içinde bir değişkeni tanımladığımızı
ve ona bir değer verdiğimizi düşünelim. Daha sonra yazacağımız bütün fonksiyonlarda eya değerini verdiğimiz
otomatik fonksiyonlarda (metotlarda) bu değişkeni bir daha tanımlamaya gerek olamadan kullanabilirsiniz.;
çünkü JavaScript bu değişkeni gende değişken (global) değişken olarak görür. Şimdide yine HTML dosyasının
gövde kısmında eitiketi ile başlayan yerde bir değişken tanımlayıp değerini vererlim. Fakat bu
değişkeni diğer her türlü fonksiyonda kullanamayız ; çünkü bunu da Javascript yerel değişken yani (local)
değişken olarak görecektir. Eğer tanımladığınız bir değişkeni her fonksiyonda kullanmak istiyorsanız bu
değişkenleri HTML dosyasının başında bir yerde <script> etiketleri ile açık seçik tanımlamalı ve doldurmalısınız.
Aşagıda örnek kodları göreceksiniz;
<HTML>
<HEAD>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1254">
<TITLE>JavaScript Dünyasına Hoş Geldiniz!</TITLE>
<SCRIPT LANGUAGE="JavaScript1.2">
<!-- Javascript kodunu eski sürüm browserlardan saklayalim
// genel degisken tanimlari
var alfa1 = "JavaScript Dünyasına Hoş Geldiniz!"
var alfa2 = "Merhaba, Hoşgeldiniz"
var alfa3 = "Artık bunu bir daha yapma lütfen"
// -->
</SCRIPT>
</HEAD>
<P>BURAYA ÇESITLI AMAÇLARLA HTML KODLARI GIREBILIR!! SONRA TEKRAR SIRA JAVASCRIPT'E GELEBILIR</P>
<SCRIPT LANGUAGE="JavaScript1.2">
<!-- Javascript kodunu eski sürüm browserlardan saklayalim
function merhaba()
{
alert(alfa1)
}
// -->
</SCRIPT>
</HEAD>
<BODY>
<B>JavaScript Dünyasına Hoş Geldiniz!</B><br>
<FORM>
<INPUT TYPE="SUBMIT" NAME="BUTTON1" VALUE="TIKLAYIN!" onclick="merhaba()">
</FORM>
</BODY>
</HTML>Gözüken Şekli
OPERATÖRLER
JavaScript Aritmatik Operatörler
y=5 ise kullanım şekilleri
Operatör
Betimleme
Kullanımı
Sonuc
+
Addition
x=y+2
x=7
-
Subtraction
x=y-2
x=3
*
Multiplication
x=y*2
x=10
/
Division
x=y/2
x=2.5
%
Modulus (division remainder)
x=y%2
x=1
++
Increment
x=++y
x=6
--
Decrement
x=--y
x=4
JavaScript Atama Operatörler
x=10 ve y=5, için operatör kullanım şekillleri
Operator
BEtimleme
Kullanımı
Sonuc
=
x=y
x=5
+=
x+=y
x=x+y
x=15
-=
x-=y
x=x-y
x=5
*=
x*=y
x=x*y
x=50
/=
x/=y
x=x/y
x=2
%=
x%=y
x=x%y
x=0
