Kullanıcıların sosyal medyada “içerik (content)” adı altında paylaÅŸma imkânı buldukları, anılan tüm bu durumlar, veriler, ürünler ve eÄŸilimler, birbirlerinin huzurunda bulunmaksızın (gıyaben – in absentia) iletiÅŸim ve paylaşımda bulunuyor olmaları yeni bir iletiÅŸim çeÅŸitidir. 

ÖÄŸretide sosyal medyayı kavramsal olarak betimleyen tek merkezli bir tanım bulunmamakla birlikte, anılan mecrayı “iletiÅŸim”, “teknoloji”, “medya”,
“pazarlama”, “politik katılım” ve “eÄŸitim – öÄŸretim” gibi alanlarda ele alan muhtelif yaklaşımlara rastlanmaktadır.

“Ä°letiÅŸim” temelli yaklaşımların sosyal medya kavramını “sosyal paylaşım (social network)” ekseni etrafında tanımladığı görülmektedir. ÖrneÄŸin bir
yaklaşım anılan kavramı, “kullanıcılarına karşılıklı paylaşım imkânı saÄŸlayan, kullanıcılarının kiÅŸisel veya gruplar içinde medya içeriÄŸi oluÅŸturmasına imkân veren dijital medya ve teknolojileridir.” ÅŸeklinde tanımlamakta 1 , diÄŸer bir yaklaşım ise bu kavramı, “en yüksek derecede paylaşımın gerçekleÅŸtiÄŸi, çevrimiçi medyanın yeni bir türü olarak fırsatlar sunduÄŸu en yeni fikirlerden biridir.” ÅŸeklinde ifade etmektedir 2 . Sosyal medya, “Bilginin, farklı düÅŸünce ve deneyimlerin, kamu oluÅŸumlu web sitelerince paylaşımına olanak tanıyan ve internet dünyasını hızla hayatımıza yerleÅŸtiren bir uygulama alanıdır.” 3 ve “kiÅŸilere sınırlandırılmış bir sistemde herkese açık veya yarı açık profiller üretme, baÄŸlantıları paylaÅŸtıkları diÄŸer kullanıcıların listesini ekleme, sistemdekilerin baÅŸkalarıyla baÄŸlantılarını görüntüleyip dolaÅŸma izni veren web tabanlı hizmetler” 4 gibi yaklaşımların da yine sosyal medyanın, kullanıcılar arasında paylaşıma imkân vermesi özelliÄŸini merkeze aldıkları görülmektedir.
“Teknoloji” temelli yaklaşımlar ise sosyal medya kavramını, daha ziyade sadece okuma ve araÅŸtırma mecrası olarak çalışan “web 1.0”ın aksine, kiÅŸilerin kendi içeriklerini yazarak/ ekleyerek ve bunları diÄŸer insanlarla paylaÅŸarak sisteme dâhil olabildikleri “web 2.0” teknolojisi 5 üzerine inÅŸa edilmiÅŸ olması yönüyle tanımlamaktadır.

Buna göre sosyal medya, genel olarak, “web 2.0 teknolojisinin ideolojik ve teknolojik yapıları üzerine inÅŸa edilmiÅŸ, kullanıcı kaynaklı üretim ve deÄŸiÅŸimlere izin veren internet tabanlı uygulamalar grubu” olarak tanımlanmaktadır.

Sosyal medya kavramına “medya” ekseninde yaklaÅŸan eÄŸilim, anılan kavramı “yeni medya” adıyla ve/ veya kapsamında deÄŸerlendirmektedir. Buna göre, yeni medya, kiÅŸinin üretici deÄŸil sadece tüketici olduÄŸu ve yayınlar üzerinde etkileÅŸiminin bulunmadığı, genel olarak gazete, dergi, televizyon, radyo gibi belirli ve sınırlı yayın organları vasıtasıyla tek yönlü bir iletiÅŸim sürdüren “geleneksel medya”nın aksine, “geliÅŸen bilgisayar, internet ve mobil teknolojisi ile ortaya çıkan, kullanıcıların zamandan ve mekândan bağımsız bir ÅŸekilde interaktif olarak etkileÅŸimde bulundukları sanal bir medya ortamı”dır.

“Web 2.0, O’Reilly Media tarafından 2004’te kullanılmaya baÅŸlayan bir sözcüktür ve ikinci nesil internet hizmetlerini – toplumsal iletiÅŸim sitelerini, vikileri, iletiÅŸim araçlarını ve folksonomileri – yani internet kullanıcılarının ortaklaÅŸa ve paylaÅŸarak yarattığı sistemi tanımlar.”, (Wikipedia Online Encyclopedia, naklen, E.T. 03.07.2017). Tim O’Reilly de web 2.0’ı, “bilgisayar endüstrisinde internetin bir düzlem olarak ilerlemesiyle bir iÅŸletme devrimi ve bu düzlemin kurallarını baÅŸarı için anlamaya çalışmaktır. Bu kurallar arasında baÅŸlıcası ÅŸudur: AÄŸ etkilerini daha çok insanın kullanabilmesi için programlar kurmak.”.

“Pazarlama”ya yönelik yaklaşımlar ise genel olarak, sosyal medyanın ÅŸletmeleri doÄŸrudan müÅŸterileriyle buluÅŸturan ve bunu doÄŸrudan nihai
tüketiciyle iletiÅŸim halinde olmasını geleneksel iletiÅŸim araçlarına göre daha düÅŸük maliyet ve daha büyük etkinlikte saÄŸlayan interaktif ve mobil bir
pazarlama aracı olarak tanımlamaktadır. Nitekim hemen her sosyal medya mecrasında, bireysel kullanıcıların kendi oluÅŸturdukları hesaplar yahut ticarî ve kurumsal ölçekte servis saÄŸlayıcı ile iÅŸbirliÄŸi içerisinde bulunan ÅŸirketlerin reklamlar marifetiyle mal ve hizmet satışına iliÅŸkin faaliyette bulundukları görülmektedir. Bu yönüyle sosyal medya, satış ve pazarlama alanında da aktif ÅŸekilde kullanılmaktadır.

EÄŸitimcilerinin teÅŸviki ve onlarla interaktif olarak ders hakkında danışmanlık alabilmeleri, ders konularıyla alakalı olarak baÄŸlı oldukları sosyal
medya grubundan yardım alabilmeleri ve karşılıklı bilgi paylaÅŸabilmeleri, eÄŸitim içeriklerinin sosyal medya bileÅŸenlerinde gitgide yaygınlaÅŸması,
masrafsız ve zamandan bağımsız oluÅŸu gibi etkenler dolayısıyla sosyal medyanın, eÄŸitim – öÄŸretim faaliyetlerinde de – özellikle öÄŸrenciler tarafından giderek yaygın ÅŸekilde kullanıldığı görülmektedir.

Sosyal medya, kullanıcıların önceden geleneksel iletiÅŸim araçlarıyla gerçekleÅŸen pek çok faaliyeti buraya taşımaları ve anılan mecranın geniÅŸ
kitleler üzerindeki etkisi dolayısıyla, bir siyasî propaganda aracı olarak “politik katılım” üzerinde de etkili olmaktadır. Arap Baharı, Taksim Gezi Parkı, Amerika BirleÅŸik Devletleri Wall Street’i Ä°ÅŸgal Et, Ä°spanya Indignados, 2009 Moldova Twitter, 2009 Ä°ran YeÅŸil Devrimi, 2011 Londra Mark Duggan gibi hareketlerdeki aktif kullanımı ve etkisi, sosyal medyanın bu kapsamda ortaya çıkan etkilerine dair en dikkat çekici örnekler arasında yer almaktadır. Aynı ÅŸekilde, sosyal medyanın seçimlerde de aktif olarak kullanıldığı gözlemlenmektedir. Siyasî aktörlerin sosyal medyayı son derece faal ÅŸekilde kullanıyor olmalarının yanı sıra, ÅŸöhretli kiÅŸilerin hatta sıradan vatandaÅŸların dâhi siyasî eÄŸilimlerini bu mecraya taşıyor olmaları, seçimler üzerinde son derece etkili olabilmektedir. Ä°talyan komedyen Beppe Grillo’nun sosyal medya üzerinden baÅŸlatmış olduÄŸu BeÅŸ Yıldız Hareketi vasıtasıyla partisinin, hiç beklenmedik ÅŸekilde “parti bazında” en yüksek oyu alması, sosyal medyanın bu yöndeki etkisini gözler önüne seren örneklerdendir.

Anılan muhtelif yaklaşımlar ışığında “sosyal medya”, internet alt yapısı ve web 2.0 teknolojisine dayanan, kiÅŸilerin, kullanıcı sıfatıyla ortak ilgilerini, düÅŸüncelerini, duygularını, bilgilerini, kiÅŸisel hâl ve durumlarını, siyasî eÄŸilimlerini, fotoÄŸraflarını, videolarını, yazı ve yazışmalarını, fikir ve sanat eserlerini, kimi zaman ticarî ve meslekî faaliyetlerini, mal ve hizmetlerini ve benzeri deÄŸerleri ile kimi kiÅŸisel verilerini, gerek diÄŸer münferit kiÅŸiler gerekse belirli bir topluluk yahut kamuyla paylaÅŸma olanağı buldukları, karşılıklı etkileÅŸim, iletiÅŸim, paylaşım, iÅŸbirliÄŸi, topluluk ve öz içerik oluÅŸturulmasına interaktif olarak izin veren dijital platformların genel olarak tümü” ÅŸeklinde “karma” bir yaklaşımla – tanımlanabilir.

Ä°nternet (web 2.0) tabanlı bir dijital mecranın (platformun) sosyal medya kavramı içerisinde nitelendirilebilmesi, anılan mecranın genel olarak
eriÅŸilebilir olmasına, kullanıcılar arasında interaktif paylaşımı/ etkileÅŸimi desteklemesine ve özel yahut genel iletiÅŸime imkân saÄŸlamasına baÄŸlıdır. Bu açıdan bir sosyal medya platformunun temel unsurlarının (ve özelliklerinin) “eriÅŸim/ eriÅŸilebilirlik”, “kullanıcı/ katılımcı”, “interaktif paylaşım/ etkileÅŸim” ve “iletiÅŸim” desteÄŸi olduÄŸu söylenebilir.

1- EriÅŸim/ EriÅŸilebilirlik

Bir dijital mecranın sosyal medya platformu olduÄŸundan bahsedilebilmesi için öncelikle bunun genel bir kitleye, zaman ve mekân sınırlaması olmaksızın internet üzerinden eriÅŸim imkânı tanıması gereklidir. BaÅŸka bir ifadeyle sosyal medyaya dâhil bir dijital mecra, kural olarak tüm
katılımcıların, zaman ve mekân sınırlaması olmaksızın içeriÄŸe eriÅŸebilmesine imkân saÄŸlar. Aynı ÅŸekilde, sosyal medya üretimi, geleneksel medya
üretiminden farklı olarak özel teknik bilgi yahut tahsil gerektirmediÄŸinden daha geniÅŸ kitlelerce üretime (içerik oluÅŸturulmasına) eriÅŸim ve katkı saÄŸlanır.

2- Kullanıcı/ Katılımcı

Sosyal medya içerikleri (platformları) daha ziyade kullanıcılar tarafından oluÅŸturulmakta ve ÅŸekillendirilmektedir. Bu yönüyle sosyal medya mecraları patronajı kullanıcılara vermektedir. Kullanıcılar, sosyal medya içeriÄŸinin oluÅŸumuna çoÄŸu zaman kendi oluÅŸturdukları dijital/ sanal kimlikleri ile katılım saÄŸlarlar. Nitekim bir sosyal medya mecrasında kullanıcıya, “kullanıcı adı”, “avatar”, “profil” gibi isimlerle
tabir edilen – çoÄŸu zaman kendi inisiyatifi ile oluÅŸturduÄŸu – bir sanal kimlik verilir. Kimi zaman isim, resim, yaÅŸ, cinsiyet, meslek, konum (yer) gibi özel hayata dair kiÅŸisel bilgileri/ verileri de içeren bu kimlik, ilgili sosyal medya mecrasında kullanıcının kendisini temsil etmesini ve diÄŸer kullanıcılar yahut zaman zaman üçüncü kiÅŸi katılımcılar tarafından tanınmasını – ayırt edilmesini saÄŸlar. Sanal kimlik, aynı zamanda kullanıcıların farkında olunmalarını saÄŸlar.
Bu açıdan kimlik, sosyal medyada mevcudiyet saÄŸlanabilmesine ve sosyal iliÅŸkiler kurulabilmesine hizmet eder.

3- İnteraktif Paylaşım/ Etkileşim

Geleneksel medya kitlelere, daha ziyade tek yönlü (etkileÅŸimsiz) bir iletiÅŸim sunar. Buna karşılık sosyal medya, kiÅŸi ve kitlelere, katılımlı, etkileÅŸimli ve çift yönlü iletiÅŸim imkânı sunarak toplulukların, ilgili kiÅŸi yahut içerik etrafında daha hızlı ve etkin bir biçimde yoÄŸunlaÅŸmasını mümkün kılar.

Kullanıcıların sosyal medya mecralarında paylaÅŸtıkları ve diÄŸer kullanıcılar yahut katılımcılarla bu yolla etkileÅŸim saÄŸladıkları ortak ilgileri,
düÅŸünceleri, duyguları, bilgileri, kiÅŸisel hâl ve durumları, siyasî eÄŸilimleri, fotoÄŸrafları, videoları, yazı ve yazışmaları, fikir ve sanat eserleri, ticarî ve meslekî faaliyetleri, mal ve hizmetleri ve benzeri deÄŸerleri ile kimi kiÅŸisel verileri “içerik” olarak adlandırılır ki içeriÄŸin paylaşılması, sosyal medyanın
baÅŸlıca amaçlarındandır. Ancak ileride ayrıntılı olarak deÄŸinileceÄŸi üzere kimi içerikler ve bunların paylaşılması, kiÅŸilik hakkı ihlâllerine, fikrî ve sınaî haklar gibi malvarlıksal deÄŸerlerin zedelenmesine yahut cezaî anlamda suç ikâ edilmesine yol açabilmektedir.

4- Ä°letiÅŸim

Tek yönlü içerik aktarımı ve yayına olanak saÄŸlayan geleneksel medya ve web 1.0 tabanlı internet sitelerinin aksine sosyal medya, kullanıcılara anlık iletiÅŸim ve içeriÄŸe katılabilme olanağı saÄŸlamaktadır. Bu iletiÅŸim ve katılım paylaşılan içeriÄŸe yorum yapabilme, içeriÄŸi baÅŸkalarıyla paylaÅŸabilme ÅŸeklinde olabileceÄŸi gibi, yazışmalar/ konuÅŸmalar ÅŸeklinde de kendini gösterebilir. KonuÅŸmalar, kullanılan sosyal medya mecrasına baÄŸlı olarak chat, özel mesaj, direkt mesaj, görüntülü konuÅŸma, sesli konuÅŸma gibi yollarla anlık özel (ikili) diyaloglar yahut elektronik posta gönderilmesi suretiyle cereyan edebilir. Kullanıcılar, özel diyalogların yanı sıra, birbirleriyle gruplar oluÅŸturarak toplu iletiÅŸim de kurabilirler.

Sosyal medya denilince akla ilk etapta (ve genellikle sadece) Facebook, Twitter, Instagram, Whatsapp gibi popüler “sosyal aÄŸlar” gelse de, anılan aÄŸlar dışında kalan ancak önceden izah edilen unsurları bünyesinde barındıran diÄŸer pek çok dijital mecra (site – uygulama) da sosyal medya kavramına dâhil kabul edilmektedir. Bu yönüyle sosyal medya, sosyal aÄŸları da (birer bileÅŸen olarak) içine alan bir üst kavramdır.

Sosyal medya “üst” kavramına hangi bileÅŸenlerin dâhil olduÄŸu noktasında çeÅŸitli sınıflandırmalar yapılmakla birlikte, bu bileÅŸenlerin genel olarak “sosyal aÄŸlar”, “fotoÄŸraf ve video paylaşım siteleri”, “bloglar”, “mikrobloglar”, “wikiler”, “podcasting” ve “sanal oyun – yaÅŸam simülasyonları” alt baÅŸlıklarında incelendikleri görülmektedir. AÅŸağıda bu bileÅŸenlere genel
hatlarıyla değinilecektir.

1- Sosyal AÄŸlar

Kullanıcıların, herkese açık yahut yarı açık kiÅŸisel “profil”ler yaratarak diÄŸer kullanıcıları bu profillere davet ettikleri, onlarla gruplar oluÅŸturdukları, çeÅŸitli paylaşımlarda bulundukları ve aralarında özel yahut diÄŸer kullanıcılarla/katılımcılarla genel, anlık yazışmalarda bulundukları dijital (web tabanlı) mecralara “sosyal aÄŸ (social network)” adı verilmektedir.
Sosyal aÄŸlara kullanıcı sıfatıyla katılım kural olarak herkese açık olup üyelik genelde ücretsizdir. Bu gibi mecralarda temel amaç sosyal paylaşım ve iletiÅŸim olsa da paylaşımın derecesi, her sosyal aÄŸ sitesinde farklılık gösterebilmekte ve kendine özgü gizlilik, güvenlik ve görünürlük/ eriÅŸilebilirlik kurallarına tabi tutulabilmektedir.

Küresel ölçekte en popüler sosyal aÄŸlara örnek olarak Facebook, MySpace, Google Plus ve LinkedIn gösterilebilir .

Facebook, insanların baÅŸka insanlarla iletiÅŸim kurmasını ve bilgi alışveriÅŸi yapmasını amaçlayan bir sosyal aÄŸdır. 4 Åžubat 2004 tarihinde Harvard Üniversitesi 2006 devresi öÄŸrencisi Mark Zuckerberg tarafından kurulan Facebook, aslında sadece Harvard öÄŸrencilerinin kendi aralarında iletiÅŸim kurmaları amacıyla kurulmuÅŸ olup sonrasında tüm dünyada yaygınlaÅŸmıştır (Wikipedia Online Encyclopedia).

Myspace sanal ortamda kullanıcı denetiminde iletiÅŸim ve arkadaÅŸlıklar kurulabilen, kiÅŸisel profillerin, blogların, grupların, resimlerin, müzik ve videoların barındırılabileceÄŸi bir sosyal iletiÅŸim Web Sayfası'dır. Bu mecrada kullanıcılar genellikle, kendi ürettikleri yahut beÄŸendikleri müzikleri paylaÅŸmaktadırlar (Wikipedia Online Encyclopedia).

Google Plus, Google tarafından yönetilen, temel olarak Gmail, Blogspot, Google Contact, Picasa, Gtalk ve Google Connect gibi geniÅŸ bir yelpazedeki sosyal aÄŸların kullanılmasına imkan veren bir kimlik doÄŸrulama hizmetidir. Google Plus uygulaması kimi zaman Google+ ya da G+ ÅŸeklinde gösterilmektedir. Google Plus’ta da fotoÄŸraf ve video paylaşılabilmektedir. Benzer özelliklerinin yanında Google Plus’ın diÄŸer sosyal aÄŸlardan farklı yönleri de bulunmaktadır. Bunlardan birisi çoklu video görüÅŸmelerine olanak saÄŸlayan Hangouts özelliÄŸidir. Bu özellik sayesinde video görüÅŸmesi yapılmak istenen diÄŸer kullanıcılarla konferans ÅŸeklinde toplu görüÅŸmeler yapılabilmektedir (http://bilgihanem.com/google-plus-nedir-nasil-kullanilir/, E.T.06.07.2017).

LinkedIn, iÅŸ arayan ve iÅŸveren kiÅŸilerin kullandığı ve iÅŸ hayatı ile ilgili bilgilerin paylaşıldığı sosyal bir aÄŸdır. LinkedIn kullanımının temel amacı iÅŸ baÅŸvurusu yapmak isteyen kiÅŸilerin iÅŸ baÅŸvurularını gerçekleÅŸtirmesi, sunum, dosya ve kitapların paylaşılabilmesi, blogların kolay yoldan reklamını gerçekleÅŸtirmek, iÅŸ hayatı ile ilgili konularda bilgi alışveriÅŸi yapmak gibi meslekî faaliyetlerde ve paylaşımlarda bulunmaktır (http://blog.isimtescil.net/linkedin-nedir-ne-ise-yarar/,

Sosyal aÄŸlar kapsamında olmak üzere yukarıda anılanlar dışında Orkut, Vkontakte, Friendster, Odnoklassniki, MyHeritage, MeetUp, MyYahoo, FriendFeed, Chime.in, Path vb. pek çok site bulunmaktadır. Örnekler için  bkz., https://www.sosyalsosyal.com/75-farkli-sosyal-medya-sitesi, (E.T. 06.07.2017).

2- Fotoğraf, Ses ve Video Paylaşım Siteleri

Bu mecralar, kullanıcıların, kendi oluÅŸturdukları yahut baÅŸkalarına ait fotoÄŸrafları, videoları ve sair çoklu ortam (multimedia) içeriÄŸini paylaÅŸmalarına ve bunlar hakkında yorum yapmalarına imkân tanıyan sosyal paylaşım siteleridir. En yaygın örmekleri arasında YouTube, Flickr ve Instagram bulunmaktadır.
 

YouTube, bir video barındırma web sitesidir. Anılan platform üzerinde kullanıcılar, var olan video klipleri izleyebildiÄŸi gibi bununla birlikte istenildiÄŸinde kendi video kliplerini YouTube’a ekleyebilme imkânına sahiplerdir. Platform üzerinde yer alan kategorilerde kullanıcının geliÅŸtirmiÅŸ olduÄŸu içerikler, kiÅŸisel amatör video klipler, film ve televizyon programları, kesitleri ve müzik videoları yer almaktadır. YouTube’a üye olan kullanıcıların izledikleri video klipleri deÄŸerlendirerek not verme ve aynı zamanda izlenen video klipler hakkında yorum yazabilme imkânları bulunmaktadır (Wikipedia Online Encyclopedia).

Flickr, Yahoo'nun fotoÄŸraf paylaÅŸma ve arÅŸivleme servisidir. Flickr'daki kullanıcıların ücretsiz 1 TB fotoÄŸraf saklama alanı, fotoÄŸraf paylaÅŸma ve bunları yorumlayabilme imkânları bulunmaktadır Wikipedia Online Encyclopedia).

Instagram, fotoÄŸraflar üzerinde filtre ve efekt uygulamalarına izin veren bir fotoÄŸraf paylaÅŸma ve düzenleme uygulamasıdır. Uygulama üzerinden fotoÄŸrafların Facebook, Twitter, Tumblr, Foursquare, Flickr, Posterous ya da elektronik posta aracılığıyla paylaşılması mümkün olmaktadır. Bununla birlikte uygulamada fotoÄŸraf beÄŸenme ve yorum yapma özelliÄŸi de yer almaktadır.

Ücretsiz bir fotoÄŸraf paylaÅŸma programı olan Instagram, kullanıcılarına çekilen fotoÄŸraflar üzerinde dijital filtre kullanma, efekt ekleme ve Instagram da dahil olmak üzere çeÅŸitli sosyal medya platformlarda paylaÅŸma imkânı sunmaktadır. Instagram üzerinden aynı zamanda hangi kullanıcının (arkadaşın) bu uygulamayı kullandığı görülebilmektedir. Böylelikle kullanıcılar, sosyal
medya arkadaÅŸları ile bu uygulama üzerinden baÄŸlantı kurabilme imkânı bulmaktadır, (http://bilgihanem.com/instagram-nedir-nasil-kullanilir/, E.T. 06.07.2017). Bu yönde bkz., Kara, s. 74. Instagram’ın “microblog” kategorisinde deÄŸerlendirilmesi gerektiÄŸi yönünde bkz., Kaya, (Medya), 

3- Bloglar

Blog, genellikle güncelden eskiye doÄŸru sıralanmış yazı ve yorumların yayınlandığı, web tabanlı, çoÄŸunlukla her gönderinin sonunda yazarın adının ve gönderi zamanının belirtildiÄŸi, gönderinin fotoÄŸraf, video ve ses dosyalarıyla desteklenebildiÄŸi ve kullanıcının/ yayıncının seçimine göre katılımcıların/ okuyucuların gönderilere yorum yapabildiÄŸi yayınları belirtir. Anılan sosyal medya kavramı, “web” ve “log” kelimelerinin birleÅŸiminden “internet günlüÄŸü (weblog)” olarak da meydana geldiÄŸi için adlandırılmaktadır. 

Yaygın blog uygulamalarına, Blogspot/ Blogger 29 , WordPress 30 ve Tumblr 31 örnek gösterilebilir.

4- Mikro Bloglar

Bloglar gibi bir web güncesi/ günlüÄŸü türü olan mikro blogların ayırt edilmesini saÄŸlayan en önemli unsur dosya büyüklükleri olup, mikro bloglar aracılığıyla kullanıcılar, diÄŸer kullanıcılar yahut katılımcılarla anlık ve kısa içerikler (küçük veriler) paylaÅŸabilmekte, bilgi güncelleme ve deÄŸiÅŸiklik yapabilmekte, anlık metin, ses, video, konum ve/ veya baÄŸlantı (link) paylaÅŸabilmektedirler.

ÖrneÄŸin mikro blogların en bilinen türü olan Twitter 33 ’da kullanıcılar – blogların aksine – en fazla 140 karakterlik (Wikipedia Online Encyclopedia) paylaşımlarda bulunabilmektedirler. Twitter’ın yanı sıra FourSquare, Plurk, Jaiku ve Yammer gibi uygulamalar da mikro blogların bilinen örnekleri arasında yer almaktadırlar.

Blogspot veya Blogger, Google’ın 2003 Yılında satın almış olduÄŸu internet kullanıcılarına kendi bloglarını açmalarına yardımcı olan servistir. Pyra Labs tarafından geliÅŸtirilen Blogger sistemi 1999 yılında kullanıma sunulmuÅŸtur (Wikipedia Online Encyclopedia).

WordPress, dünyada en popüler blog sistemlerinden biri olup açık kaynaklı ve ücretsiz olarak dağıtılmaktadır. WordPress kullanarak kullanıcılar, kendi sitelerini yayınlayabilir ve sitelerine içerik ekleyebilirler. Bu mecrada okuyucuların da gönderilere yorum yapma imkânları bulunmaktadır (Wikipedia Online Encyclopedia).

Tumblr, kullanıcıların Ä°lgi alanları ile ilgili resim, video, yazı ve/ veya baÄŸlantı paylaÅŸabildikleri, ses videoları yükleyebildikleri ve sistemlerindeki diÄŸer kullanıcılar ile sohbet edebildikleri bir blog uygulamasıdır (Wikipedia Online Encyclopedia).

Jack Dorsey tarafından 2006 yılında geliÅŸtirilmiÅŸ olan Twitter oldukça popüler olan bir sosyal aÄŸ ve mikro blog sitesidir. Kullanıcıların 140 karakterden oluÅŸan ve “tweet” adı verilen metinleri/ içerikleri paylaÅŸmalarına imkân saÄŸlayan Twitter, paylaşılan bu içeriklerin herkes tarafından görülebilmesine imkân tanımaktadır. Bununla birlikte kullanıcılar gönderilerini, yalnızca kendi arkadaÅŸlarının görebilecekleri ÅŸekilde de sınırlandırabilmektedirler. Twitter’ın, diÄŸer kullanıcıları listeye alma/ takip etme özelliÄŸi de bulunmaktadır. Kullanıcı, açık veya gizli ÅŸekilde oluÅŸturabileceÄŸi listelere dilediÄŸi kadar kiÅŸi/ diÄŸer kullanıcı ekleyebilmekte, bu sayede onların paylaşımlarından, kimleri takip ettiklerinden haberdar olabilmektedir. Ayrıca birbirlerini takip eden kullanıcıların “direkt mesaj” özelliÄŸi ile anlık ve özel yazışabilmeleri de mümkündür, http://bilgihanem.com/twitter-nedir-nasil-
kullanilir/, (E.T. 06.07.2017).

Foursquare, kullanıcının bulunduÄŸu lokasyonu belirleyerek, çevresinde hangi mekânların bulunduÄŸunu gösteren bir sosyal aÄŸ ve durum paylaşım mikro blogudur (Wikipedia Online Encyclopedia).

Yammer, sirketler, gruplar ve kuruluÅŸlar için tasarlanmış gerçek zamanlı bir iletiÅŸim platformudur. Yammer'ın geliÅŸtiricileri, amaçlarını, 'tutkumuz iÅŸyerinde çalışan insanların iletiÅŸim yolunu deÄŸiÅŸtirmek ve daha baÄŸlı, verimli takımlar haline getirmek' ÅŸeklinde ifade etmektedirler. Yammer diÄŸer mikro blog servislerinden, kurum içi iletiÅŸimi hedeflemesi açısından ayrılmaktadır,
http://sosyaliletisim.blogspot.com.tr/2013/05/mikroblog-nedir.html

Wikiler
Hawaii dilinde “hızlı” kelimesinden türetilen wikiler, kullanıcıların herhangi bir konu hakkındaki bilgilerini ilgili baÅŸlık altında paylaÅŸmalarını saÄŸlayan ve bu yolla, çeÅŸitli konular hakkında tek merkezde toplanan bir bilgi havuzu oluÅŸturan internet siteleridir. Tek bir yazara ait olmayan site içeriklerinden müteÅŸekkil wikiler kullanıcılara, yeni bilgiler ekleme, bunları düzenleme, yorum yapma, bilgileri kategorize etme ve genellikle (katılımcıya) üye olmadan bilgiye eriÅŸebilme imkânı sunmaktadırlar.

Wikilerin en bilinen örneÄŸi Wikipediadır. Wikipedia, kullanıcıları tarafından ortaklaÅŸa olarak birçok dilde hazırlanan, özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız, kâr amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisi olup MediaWiki yazılımı kullanılarak hazırlanmaktadır. Sürekli eklemeler ve deÄŸiÅŸiklikler yapıldığı için hiçbir zaman tamamlanmayacağı varsayılmaktadır (Wikipedia Online
Encyclopedia).

6- Sanal Oyun – Sanal Gerçeklik (YaÅŸam Simülasyon) Platformları

Sanal oyun platformları kullanıcıların kendi arkadaÅŸlarıyla yahut diÄŸer kullanıcılarla karşılıklı oyun oynadıkları, anlık iletiÅŸime, yazışmaya ve gruplar kurmalarına imkân saÄŸlayan web tabanlı mecralardır. World of Warcraft, Steam gibi örnekleri bulunmaktadır. Sanal yaÅŸam simülasyonlarında ise kullanıcı, “avatar” olarak tabir edilen kendi kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ karakterini yaratarak, web ortamında, gerçek yaÅŸama benzetilen bir simülasyonu yaÅŸamakta ve bu – kendi para birimleri dâhi olan – sanal dünyada kendini avatarı marifetiyle temsil ederek, diÄŸer kullanıcıların avatarları ile iletiÅŸime geçmektedir. Buna imkân veren mecraların en yaygın örnekleri SecondLife ve Sanalika’dır.