Bu tipte ba?lant?lar kurman?n çe?itli yollar? var. Bu yaz?da bunlardan ikisini ele alaca??z: 10/100 Mbps (Mega bit per second / saniyede 10 veya 100 milyon bit) h?z?nda crossover / çapraz ba?lant? ve yine 10/100 Mbps hub veya switch kullanarak 2 ya da daha fazla bilgisayar ve cihazlar (network ara yüzüne sahip modemler, yaz?c?lar gibi) ile olu?turulacak olan network yap?s?. Crossover ba?lant? tipinde de networke fazladan cihazlar eklenebilir. Bu konunun ayr?nt?lar?na crossover ile ilgili k?s?mda de?inece?iz. Bu iki network ba?lant?s? tipi ile ilgili ne tür malzemelere ve cihazlara gerek duyuldu?unu, ba?lant? tiplerine ait di?er özelliklerin de bulundu?u hemen alttaki tabloya bakarak ö?renebilirsiniz.

Tabloda yer alan bilgiler ile ilgili baz? aç?klamalarda bulunmakta fayda var. Öncelikle kullan?lacak olan kablolar herhangi tipte bir kablo de?il; Category 5 veya k?saca CAT5 olarak adland?r?lan 10/100 Mbps h?z?na uygun üretilmi? kablolar olmal?d?r. Bu tipte alaca??n?z bir kabloyu s?y?r?rsan?z 4 tane sarmal çift (twisted pair) ile kar??la?acaks?n?z. Bu sarmal çiftler çe?itli renklerde renklendirilmi? durumdad?rlar. Fakat kimi kablolarda sarmal çiftlerden sadece biri renklendirilir. Beyaz olan tel ise bu renklendirilmi? telin üzerine sarmal olarak haz?rlanm??t?r ve bu telin renk olarak çifti oldu?u unutulmamal?d?r. Nihayetinde, bu sarmal çiftleri uygun bir biçimde RJ45 soketlerine sokup basabilmeniz için bir basma aparat?na (crimp tool) ihtiyac?n?z var. Aç?kças? bu aparat?n fiyat?n?n tuzlu oldu?unu belirtmeliyim. Fakat biraz ara?t?rmayla piyasada oldukça uygun fiyatl? ürünler (örne?in Çin mal? :) ürünler) bulabilirsiniz. Kablolar?, soketleri ve basma aparat?n? baz? elektronik malzeme satan veya yine baz? bilgisayar malzemesi satan dükkanlardan edinebilirsiniz. “Baz?” kelimesini kullan?yorum çünkü ne elektronik malzeme satan ne de bilgisayar malzemeleri satan yerlerin tamam? bu tür ürünleri bulunduruyor.
.

Alaca??n?z Ethernet yani a? kartlar?n?n fiyat? 10$ civar?nda, hatta daha dü?ük fiyatl? kartlar olabilir. Bu tip kartlar?n neredeyse tamam? anakart üzerinde yer alan PCI yuvalar?na tak?labilir, modeline göre 10/100/1000 Mbps h?zlar?nda çal??abilir, ayr?ca kimisi Wake On LAN fonksiyonuna sahiptir. Bu noktada çok dikkat etmeniz gereken bir konu var: Wake On LAN fonksiyonuna sahip bir kart? bilgisayar?n?za takmadan önce mutlaka bilgisayar?n?z? kapatt?ktan sonra prizden fi?ini de çekin. Kart?n?z? bo? bir PCI yuvas?na takt?ktan ve bilgisayar?n?z? açt?ktan sonra kart?n?z?n sürücülerini tan?t?n. Gerçi, yeni sürüm Windows ve Linux i?letim sistemleri kart?n?z? otomatik olarak tan?y?p, sürücülerini yükleyecektir. Bunlar?n yan? s?ra günümüzde baz? anakartlar üzerlerinde bir ethernet kontrolcüsü ile birlikte geliyor. Piyasada PCMCIA, USB gibi çe?itli tiplerde ethernet kartlar?n?n bulunabildi?ini ve daha yüksek fiyatl? oldukça kaliteli ürünlerin pazarda yer ald???n? da hat?rlatal?m.

Hub veya Switch olarak ihtiyac?n?za en uygun ürünü belirlemelisiniz. Piyasada art?k çok uygun fiyatl? hublar bulunabiliyor. Switchler ise hublara göre daha pahal?. Hub ile switch aras?ndaki farka k?saca de?inelim. Hub, bir porttan gelen veriyi geriye kalan tüm portlara da??t?r. Gelen verinin hangi bilgisayara gönderilece?ine bak?lmaks?z?n bu i?lem gerçekle?tirilir. Switch ise kendisine ula?an veriyi hangi bilgisayara veya cihaza gönderilmesi gerekiyorsa o istemciye iletir. Tabii bu durumda bir switchin bir huba göre daha performansl? oldu?unu görüyoruz. Çünkü bir hub gereksiz yere paketler göndererek trafi?i s?kla?t?r?r. 4, 8, 16 portlu gibi çe?itlik gösteren bu ürünlere ba?layaca??n?z cihaz say?s?na uygun olan modeli belirlemeniz, cüzdan?n?z için faydal? olacakt?r. Bir ev kullan?c?s? için 4 veya 8 porta sahip bir hub fazlas?yla yeterlidir. Baz? hublar?n kutular?nda veya üzerlerinde “switch” ifadesini görebilirsiniz. Bu ibare 10 ve 100 Mbps h?zlar?nda otomatik geçi? yap?ld???n? bildirir, sak?n aldanmay?n.
Kabaca dü?ünürsek, sadece 5-6 sistemden ibaret ufak bir ofis yada internet cafe a?? için 100Mbit h?z?nda ve hub kullanan bir a? tamamiyle yeterli olacakt?r. Kullan?c? say?s? artt???ndaysa hub yerine Switch tercih edilmesi olumlu sonuç verir. Günümüzde hub ve switchler aras?ndaki fiyat fark? h?zla dü?tü?ünden, bizim önerimiz e?er ileride a??n?z geni?leyecekse mutlaka switch tercih etmenizdir.
 

Kablolar?n uçlar?n? RJ45 soketlere basmadan önce uygun bir biçimde aç?yoruz. Bu i?lem için basma aparat?n?z?n üzerinde kablo s?y?rmak için k?s?mlar varsa kullanabilirsiniz. Sarmal çiftlerin uzunlu?u uygun miktarda olmal?d?r. Bu uzunluk 1.2 - 1.4 cm. civar?nda seçilirse kablo düzgün biçimde s?k??acakt?r. Aksi takdirde RJ45’ in kabloyu s?k??t?r?p, ç?kmas?n? engelleyecek olan k?s?m kablonuzu tam olarak kavrayamaz.

 
Kablonun yap?m?n? tamamlad?k. RJ45 erkek soketleri bilgisayarlar?n?zdaki veya cihazlar?n?zdaki di?i soketlere takt?ktan sonra bunlar? aç?n. E?er iki bilgisayar veya cihazdan birini açarsan?z ba?lant? durumunuz de?i?mez; kablonun tak?l? olmad??? uyar?s?n? al?rs?n?z. Ancak her iki ba?lant? noktas?na da güç verildi?i zaman ba?lant? aktif olacakt?r.
Peki ne yaparsak yapal?m ba?lant?m?z bir türlü aktif hale gelmiyor ve kablonun tak?l? olmad??? uyar?s?n? al?yorsak, ne yapaca??z? Bu durumun bir çok nedeni olabilir fakat donan?mlar?n?zda bir problem yoksa muhtemel hata %99 haz?rlanan kablodad?r. Kablolarda olu?abilecek iki türlü hata olabilir: RJ45 pinlerinden biri veya daha fazlas? tellere temas etmiyordur ya da RJ45 network kart?n?zdaki sokete tam olarak oturmuyordur. Gelin beraberce bu hatalar? nas?l düzeltebilece?imize göz atal?m.

Öncelikle RJ45 pinlerinin tellere temas edip etmedi?ini test etmemiz gerekiyor. Bunun için piyasada kablo test cihazlar? sat?l?yor fakat buna gerek kalmadan e?er elinizde bir ölçü aleti (AVO metre) varsa kablo testini pratik olarak gerçekle?tirebilirsiniz. Kablonun her iki ucuna tak?l? olan RJ45leri elimize alal?m. Ölçü aletimizi direnç ölçmek için en küçük kademeye getirdikten sonra s?rayla pinler aras?ndaki iletkenlik testini yapabiliriz. Örne?in ye?il-beyaz renkli tele basan pine ölçü aletinin bir ucunu, di?er uçtaki ayn? renkli tele basan pine ölçü aletinin di?er ucunu de?dirdi?imizde küçük bir direnç okunuyorsa, bu iki pin aras?nda iletkenlik vard?r. Bütün pinleri kontrol ettikten sonra e?er baz? pinler aras?nda iletkenlik problemi varsa basma aparat?na soketleri tekrar takarak iyice bast?r?n. E?er problem giderilemiyorsa RJ45leri söküp yenilerini basman?z gerekir.

E?er bütün pinlerin iletkenlik testini geçmesine ra?men ba?lant? problemi ya??yorsan?z, bu durumda erkek RJ45, di?i olan sokete oturmuyor demektir. Basma aparat? bazen pinlere bask? yaparken yanlardaki plastik k?s?mlara da bask? yaparak baz? aral?klar?n daralmas?na sebep olabiliyor. Bunu halletmek ise çok daha kolay. Elinize ince uçlu bir tornavida al?n ve pinlerin kenar?nda yükselen plastik k?s?mlar? çok zorlamadan açmaya çal???n. Tabii bu açma i?leminde bir yandaki k?sma dikkat etmelisiniz. Bir taraf? açay?m derken hemen yandaki bo?lu?u daraltabilirsiniz. Böylece plastik kenarlar aras?ndaki geni?likleri e?itledikten sonra erkek soketi yerine sokun. Büyük ihtimalle bu çözüm probleminizi ortadan kald?racakt?r. Kendi bast???m kablodaki problemi bu ?ekilde halletti?imi söylemeliyim.

Tüm i?lemlere ra?men ileti?im kurulam?yor; kurulsa dahi kopmalar, paket kay?plar? gibi problemler oluyorsa kablo içerisindeki tellerde k?r?lma veya kablonun geçti?i yerlerde bir kabloya etki eden bir magnetik etkiden ?üphe edilebilir.
 

Crossover Bağlantı ile Kullanılabilecek Cihazlar

Crossover ba?lant? tipi sadece iki bilgisayar aras?nda kullan?lmaz. Günümüzde bir çok donan?m network ara yüzü üzerinden haberle?ebilecek devrelere sahiptir. Bu tip cihazlar?n elbette en önemli iki tanesi modem ve yaz?c?d?r. Bu cihazlara, üretim tiplerine göre crossover veya straight through (patch cable) kablo ba?lant?s? yap?labilir. Bir modemi veya yaz?c?y? e?er bir bilgisayara ba?lay?p, o bilgisayar üzerinden payla??ma açmak istiyorsan?z ikinci bir network kart?na ihtiyac?n?z olacakt?r. Ba?lant? kablosu ise cihaza ba??ml?d?r: crossover veya patch kablo olabilir. Örne?in günümüzde ülkemizde bol miktarda sat?lan ADSL modemlerde bazen crossover ba?lant? kablosunun kullan?ld???n? görüyoruz. Baz? modellerde ise arada bir hub olmamas?na ra?men network kart?na patch kablo ile ba?lant? yap?labiliyor. Özellikle ba?lant? h?z? 4 Mbit gibi de?erlere ç?kan kablo modemlerde bu tipte (patch) ba?lant? yap?ld???n? görüyoruz.
Crossover ba?lant?n?n s?kl?kla kullan?ld??? bir di?er alan ise biraz sonra anlataca??m?z hub ve switchlerin kullan?ld??? y?ld?z topolojisidir. ?ki hub kullan?larak olu?turulan a? ortamlar? aras?nda veri transferi yapabilmek için kimi zaman bu tipte bir ba?lant? kullan?l?r. Y?ld?z topolojisi, bu topolojide kullan?lan patch (straight through) kablolar?n nas?l yap?ld??? ve iki hub aras?nda nas?l veri transferi gerçekle?tirilebilece?ine dair konular? yaz?m?z?n devam?nda bulabilirsiniz.
 

Hub Kullanarak Oluşturulan Ağlar

Gördü?ünüz gibi birden fazla bilgisayar ve cihazdan olu?an bir a? mevcut. Kendi aralar?nda ise hub veya switch yard?m?yla haberle?iyorlar. A?da bir modem ve yaz?c? kullan?ma aç?k. Böylece a?da bulunan bilgisayarlar, internete bu modem sayesinde ortak olarak eri?ebiliyorlar. ?ekil itibariyle, bir noktadan ç?kan bu ba?lant?lar y?ld?za benzetildi?i için bu yap? y?ld?z topolojisi olarak an?l?yor. Benzer ?ekilde iki masaüstü bilgisayar ve bir kablo modem kullanarak bir a? ortam? olu?turulabilir. Sizde buna benzer bir a? yap?s? olu?turmak istiyorsan?z öncelikle bir hub veya switch edinmelisiniz. Hublar ev kullan?c?lar? için ucuza yeterli performans sa?lad???ndan daha çok bu cihazlar?n üzerinde durmay? uygun buluyoruz. Hub ile switch aras?ndaki farka yaz?m?z?n ilk k?s?mlar?nda de?inmi?tik.

Gördü?ünüz gibi birden fazla bilgisayar ve cihazdan olu?an bir a? mevcut. Kendi aralar?nda ise hub veya switch yard?m?yla haberle?iyorlar. A?da bir modem ve yaz?c? kullan?ma aç?k. Böylece a?da bulunan bilgisayarlar, internete bu modem sayesinde ortak olarak eri?ebiliyorlar. ?ekil itibariyle, bir noktadan ç?kan bu ba?lant?lar y?ld?za benzetildi?i için bu yap? y?ld?z topolojisi olarak an?l?yor. Benzer ?ekilde iki masaüstü bilgisayar ve bir kablo modem kullanarak bir a? ortam? olu?turulabilir. Sizde buna benzer bir a? yap?s? olu?turmak istiyorsan?z öncelikle bir hub veya switch edinmelisiniz. Hublar ev kullan?c?lar? için ucuza yeterli performans sa?lad???ndan daha çok bu cihazlar?n üzerinde durmay? uygun buluyoruz. Hub ile switch aras?ndaki farka yaz?m?z?n ilk k?s?mlar?nda de?inmi?tik.

 

İki Hub Arasında Bağlantı Kurulumu

?ki hub aras?nda haberle?menin sa?lanabilmesi için normalde mevcut olan uplink portu ve bu portlar aras?nda kullan?lacak olan straight through, yani düz kablo yeterli olur. Bu i?lemin mant??? çok basittir. Daha önce hublar?n herhangi bir porttan ald??? veriyi di?er bütün portlara da??tt?klar?n? söylemi?tik. ?ki hub aras?nda ba?lant? kurulurken bu özellikten faydalan?l?r.

E?er hublardan birinde uplink portu yoksa veya çal??m?yorsa bir crossover kablo kullanarak problemi çözebilirsiniz. Bunun için her iki hub üzerinde de herhangi bir portu kullanabilirsiniz. Crossover kablonun nas?l yap?laca??n? yaz?m?z?n önceki bölümlerinde detayl? bir ?ekilde aktarm??t?k.