IP alt ağının ne olduğu görsel bir örnekle açıklanmaktadır. Bir şirketin yerel servis sağlayıcı tarafından sağlanan 256 genel IP adresinden oluşan bir bloğu olduğunu varsayalım. 

IP adresi bloğu 37.1.1.0 255.255.255.0'dır ve eğik çizgi gösterimiyle 37.1.1.0/24 olarak yazılmıştır. Önceki dersimizde gösterilen tekniği kullanarak bu ağın sınırlarının yukarıdaki şekil 1'de gösterildiği gibi Ağ Kimliği 37.1.1.0 ve Yayın adresi 37.1.1.255 olduğunu kolayca hesaplayabiliriz.

Şirketin her birinde 50 kullanıcı bulunan dört ofisi bulunmaktadır. Bir ağ mühendisi olarak, şirketin genel IP adresi bloğu 37.1.1.0/24'ü en az 50 kullanılabilir IP adresi içeren dört alt ağa bölmek ve her ofise bir alt ağ atamak zorundasınız. Şekil 2 gereksinimleri göstermektedir.

37.1.1.0/24 adres bloğunu birden fazla küçük bloğa alt ağla ayırmazsak, onu yalnızca tek bir ofiste kullanabiliriz. Örneğin 37.1.1.0/24'ün tamamını ofis 1'e atayabiliriz. Ancak bu durumda şirketin diğer ofisler için ek IP adres blokları satın alması gerekecektir. (Şirketin yönetimi bundan pek memnun olmayacaktır). 

IP alt ağının devreye girdiği nokta burasıdır.

Alt Ağ Nedir?

IP alt ağıtek bir IP ağını alt ağ adı verilen daha küçük alt ağlara bölme işlemiaşağıdaki şekil 3'te gösterildiği gibi. Bu, ağ yönetiminin önemli bir yönüdür ve yöneticiler tarafından IP adresi kullanımlarını optimize etmek için yaygın olarak kullanılır.

Şekil 3, IP alt ağ oluşturmanın amacını göstermektedir - IP adres alanını daha verimli kullanabilmek için bir ağı daha küçük alt ağlara böleriz; mevcut IPv4 adreslerinin sınırlı sayısı göz önüne alındığında bu çok önemlidir. Örneğin, 37.1.1.0/24'ün tamamını ofis-1'e atamak ve yönetime daha fazla adres almasını söylemek yerine, 37.1.1.0/24 ağını dört küçük alt ağa bölüyoruz ve her ofise bir alt ağ atıyoruz.

Kısaca alt ağın ne olduğu ve buna neden ihtiyacımız olduğu budur. Şimdi bunu nasıl yapacağımıza bakalım.

Alt ağ oluşturma işlemi

Öncelikle temelleri vurgulayalım; bir IP adresinin iki ana bileşeni vardır: ağ ve ana bilgisayar bölümleri. Ağ kısmı ağı tanımlarken, ana bilgisayar kısmı o ağ içindeki bir ana bilgisayarı tanımlar. Alt ağ maskesi, ağ ile ana bilgisayar kısmı arasındaki sınırı belirler. Bunu alt ağ maskesi ile ilgili önceki dersimizde göstermiştik.

Bu dersteki örnekte 37.1.1.0/24 ağımız var. Bu nedenle maske 24 bit uzunluğundadır; bu, aşağıdaki şekil 4'te gösterildiği gibi IP adresi 37.1.1.0'ın ilk 24 bitinin ağı tanımladığı anlamına gelir. Son 8 bit, ana bilgisayar kısmını tanımlar. Subnetleme yaparken orjinal ağın bize verilen host kısmı ile çalışıyoruz. Orijinal ağ kısmına dokunmuyoruz.

Ağı alt ağlara bölmek için,en soldaki ana bilgisayar bitlerinden bazılarını ağ bitlerine dönüştürüyoruz. Bu bitlere alt ağ bitleri diyoruz. Bunu yaparken orijinal ağdan daha küçük birden fazla alt ağ oluşturuyoruz. Soru şudur: Kaç ana bilgisayar bitinin alt ağ bitlerine dönüştürüleceğine nasıl karar vereceğiz? 

Oluşturulan alt ağların sayısını ve alt ağ başına ana bilgisayar sayısını şu şekilde hesaplıyoruz.

2^subnet bits = number of subnets created
2^host bits - 2 = number of hosts per subnet

^{Örneğin tek bir alt ağ biti ile 2 adet 1} veya 2 adet alt ağ oluşturabiliriz . 2 bit, 2 ² veya 4 alt ağ, 3 bit, 2 ³ veya 8 alt ağ vb. Alt ağ bitlerinin sayısı, gerektiği kadar alt ağ oluşturmak için yeterli olmalıdır. Aynı zamanda, kalan ana bilgisayar bitleri de gerektiği kadar ana bilgisayar IP adresine sahip olduğumuzdan emin olmak için yeterli olmalıdır.

Aşağıdaki Şekil 4'te alt ağ oluşturma işlemi gösterilmektedir.

Şimdi bir örnek görelim.

Alt ağ oluşturma örneği

Yapmamız gereken ilk şey, alt ağ başına kaç ana bilgisayara ihtiyacımız olduğuna karar vermektir. Örneğimizde en az 50 kullanılabilir adrese sahip alt ağlara ihtiyacımız var. Gerekli ana bilgisayar bitlerini hesaplamak için şunu buluruz:2'nin gerekli ana makine sayısının artı ikisine eşit veya bundan daha büyük en küçük kuvveti(ağ ve yayın adresleri için). Bu durumda 50 + 2 = 52 olur. 2'nin 52'ye eşit veya 52'den büyük en küçük kuvveti 2 ^6'dır (64).

Tamam, 8 orijinal ana bilgisayar bitimiz var. En az 50 kullanılabilir ana bilgisayar adresine sahip alt ağlar için 6 ana bilgisayar bitine ihtiyacımız var. Bu nedenle elimizde alt ağ bitlerine dönüştürebileceğimiz 2 bit kaldı.

Alt ağların yeni alt ağ maskesini hesaplamak için alt ağ bitlerini orijinal maskeye ekleriz - 24+2 = /26. Şekil 5 bu örneği göstermektedir.

Şimdi, her bir alt ağın sınırlarını hesaplamak için ikili gösterimi ondalık sayıya dönüştürüyoruz. Örneğin, ilk alt ağın Ağ Kimliği 00100101.0000001.00000001.00 000000 (37.1.1.0) ve Yayın adresi 00100101.0000001.00000001.00 111111 (37.1.1.63) şeklindedir. Ağ bitlerinin mavi, ana bilgisayar bitlerinin ise kırmızı olduğuna dikkat edin. Ağ bitleri 26'dır - 24 orijinal ağ biti artı 2 alt ağ biti. Bu nedenle Alt Ağ 1 için:

• Ağ Adresi: 37.1.1.0/26
• Kullanılabilir IP Aralığı: 37.1.1.1 - 37.1.1.62
• Yayın Adresi: 37.1.1.63

Alt Ağ 2'nin Ağ Kimliği 00100101.0000001.00000001.01 000000 (37.1.1.64) ve Yayın adresi 00100101.0000001.00000001.01 111111 (37.1.1.127)'dir:

• Ağ Adresi: 37.1.1.64/26
• Kullanılabilir IP Aralığı: 37.1.1.65 - 37.1.1.126
• Yayın Adresi: 37.1.1.127

Alt Ağ 3'ün Ağ Kimliği 00100101.0000001.00000001.10 000000 (37.1.1.0) ve Yayın adresi 00100101.0000001.00000001.10 111111 (37.1.1.63)'tir:

• Ağ Adresi: 37.1.1.128/26
• Kullanılabilir IP Aralığı: 37.1.1.129 - 37.1.1.190
• Yayın Adresi: 37.1.1.191

Alt Ağ 4'ün Ağ Kimliği 00100101.0000001.00000001.11 000000 (37.1.1.0) ve Yayın adresi 00100101.0000001.00000001.11 111111 (37.1.1.63)'tir:

• Ağ Adresi: 37.1.1.192/26
• Kullanılabilir IP Aralığı: 37.1.1.193 - 37.1.1.254
• Yayın Adresi: 37.1.1.255

Artık dört /26 alt ağın her birini dört ofise atayabiliriz ve aşağıdaki şekil 6'da gösterildiği gibi ofis başına 50 kullanıcı için yeterli IP adresi sağlayabiliriz.

Böylece ilk örneğimiz tamamlanmış oldu. IP alt ağıyla ilk kez karşılaşıyorsanız, muhtemelen biraz kafa karıştırıcı görünebilir. Ancak birkaç örnek daha yaptığımızda büyük ihtimalle tıklanacak ve netleşecektir.